Sprankelend en van een grote schoonheid
Léonie Bischoff is een Zwitserse stripauteur en tekenaar. Ze werkte in Parijs en Brussel aan verschillende strips, o.m. adaptaties van boeken van Camilla Läckberg. In 2020 maakte ze Anaïs Nin, sur la mer des mensonges. Deze graphic novel behaalde in 2021 de publieksprijs op het stripfestival van Angoulême. De Nederlandse vertaling Anaïs Nin, Op een zee van leugens gebeurde door Koen Van Caekenberghe en werd uitgegeven bij Casterman.
Deze biografie van de Frans-Cubaanse schrijfster Anaïs Nin, bekend om haar dagboeken en erotische schrijfsels, fascineert en intrigeert. Léonie Bischoff verhaalt Anaïs Nins Parijse periode in de jaren ‘30. Nin probeert de keurige bankiersechtgenote te zijn die haar kringen van haar verwachten. De intelligente vrouw die op verschillende continenten heeft geleefd en meerdere talen spreekt, is daar echter te vrijgevochten voor en breekt buiten de grenzen van de maatschappelijke conventies. Sinds haar kindertijd schrijft Nin een dagboek. Dit dagboek is haar dubbelganger en helpt haar in haar zoektocht naar haar stem en identiteit.
Bischoff tekent Nins seksuele dromen, fantasieën en escapades in een uitbundige kleurenpracht. Ze slaagt erin om het belang van seks in Nins leven, de uitbundigheid ervan, en zelfs de incest met haar vader op een artistiek verfijnde manier te brengen die nergens bruuskeert. Ook depressieve periodes en traumatische gebeurtenissen worden met veel fijnzinnigheid en inlevingsvermogen gebracht.
Het boek is opgebouwd uit verschillende delen die van elkaar zijn gescheiden door een witpagina met telkens één kleine tekening in het midden. De karakters worden uitgewerkt via uitvergrote karaktertrekken: de goedhartige echtgenoot Hugh, de naïeve Henry, de wrede, losgeslagen June, de narcistische vader. Bischoff tekent de dagboekversie van Nin consequent met een wilde, uitbundige haardos en toont zo mooi het contrast met het keurig opgestoken kapsel van de bankiersechtgenote. Ook de manier waarop Bischoff de innerlijke verdeeldheid van Anaïs Nin in beeld brengt, is artistiek mooi. Nins jeugd wordt dan weer achterwaarts in beeld gebracht.
In het verhaal komen verschillende thema’s aan bod. Zo is Nin beschaamd om op een podium te staan, omdat haar vader dat ongepast vond voor vrouwen. Ook klaagt ze dat elke man die ze haar dagboeken laat lezen, probeert haar stijl te veranderen. Maar schrijven als een man interesseert haar niet, ze wil schrijven als een vrouw. Naast de positie van de vrouw, komen ook misbruik en (angst voor) het moederschap aan bod.
Het boek bevat beschouwingen en dialogen die de lezer doen nadenken. Zo legt Nin in gesprek met haar geweten - getekend als de dagboekversie met het wilde haar- uit dat ze door haar overspel met Henry erin slaagt om haar man te accepteren zonder hem te willen veranderen. Ze ontdekt almaar meer facetten van haar identiteit die door het dagboek worden samengebracht tot deze ene gelaagde vrouw. Over kunstenaars stelt ze: “Mensen lijden aan hun waanzin omdat ze er geen blijf mee weten. Kunstenaars storten zich in de waanzin, hullen er zich mee als was het een kostuum, ontdekken er andere levens in.” Bijna op het einde van het boek merkt ze op: “Elke man wekt in mij nieuwe emoties op, nieuwe ideeën. Elke relatie doet een nieuwe Anaïs en een nieuw universum ontluiken. En elke Anaïs bestaat uitsluitend voor wie haar onthulde, terwijl die toch alle andere Anaïssen inspireert.”
Deze zoektocht van een jonge vrouw naar haar eigen stem en identiteit heeft ook bijna 50 jaar na Nins dood nog relevantie. Léonie Bischoff geeft de lezer met deze voortreffelijke graphic novel de kans om Anaïs Nin te (her)ontdekken.
