Jan Stevens
Leestip van Jan Stevens
Boeken zijn slechts dragers van een verhaal. Verhalen blijven in mijn hoofd.

't Vraagt veel van de lezer maar je krijgt veel meer terug

7 juli 2020

Meestal vind ik vrij gauw de juiste woorden om een leesgevoel te omschrijven. Maar bij een magistrale roman zoals Client E. Busken wordt het een bijzonder moeizame klus. Ik zou Brouwers oneer aandoen mocht ik schrijven dat het een aaneenschakeling is van hilarische situaties mochten die niet zo schrijnend zijn. We volgen de client E. Busken op een dag na een gedwongen opname in een woonzorgcentrum, verpleegtehuis. Gedwongen, tegen zijn zin, zit hij na een val die op zich al terug met hilarische tussenpozen beschreven wordt in een rolstoel gekluisterd. Hij was woedend en zijn laatste woorden die hij sprak waren tegen de ambulanciers.

Nu heeft hij zichzelf, misschien uit consternatie op slot gezet, er komt geen woord meer over zijn lippen. Of hij deze on-communicatie uit vrije wil doet of het echt niet meer kan, daar twijfel ik nu nog aan. Ook aan zijn geestesvermogen. In dat hoofd observeert hij via een lange introspectieve monoloog zijn omgeving en de verplegers, verzorgenden en bewoners in zijn beperkte periferie van het centrum. Je weet niet of zijn denkpatronen en gedachten die heel dikwijls terugvallen op vroeger waarheden of onwaarheden zijn. Maar er zit een ongekende woede en frustratie in. Ergernissen uit het feit dat hij niet meer alleen baas is over zichzelf en zijn gedrag. Hij uit dat niet alleen in een stille maar harde revolte. Hij is weerbarstig, weigert signalen te geven als hij zich moet ontlasten, ‘het fluitje’ daar blaast hij niet op en waar hij maar kan ligt hij dwars.

Zijn scherpe observaties van die erbarmelijk toestand waarin hij verzeild is, al dan niet vrijwillig, staan in schril contrast met zijn narcistische herinneringen die hij heeft uit zijn verleden. Dat verleden was redelijk traumatisch, een vader die hij nooit heeft gekend en een moeder die eigenlijk geen kinderen wou krijgen. Hij moest van haar meisjeskleren dragen tot zijn 8 jaar. En toch verzorgde hij haar in haar laatste levensjaren. Het zijn die herinneringen die je een aardig beeld geven van zijn leven dat niet mis moet geweest zijn, hij floreerde in de hoogste kringen. Of zo ziet hij dat toch.

Het is een boek, een meesterwerk dat je niet zomaar in de schoot wordt geworpen. Neen, elk hoofdstuk start middenin in zijn gedachtecarrousel en het is aan de lezer om het begin, vervolg en einde op te bouwen. Brouwers zijn taal schiet alle kanten op, is wars van elke logica. Die logica komt maar op het einde van dit boek. Maar die taal is uitzonderlijk!

Een grappig maar bovenal grimmig verhaal dat alleen maar kon geschreven worden door iemand die het leven heeft gezien en naar de finish gaat.

Jan Stevens, redacteur boekensite.gent
Alle info over dit boek kan je vinden op https://boekensite.gent/node/4509

Synopsis

Een man, die in een zorginstelling hulpeloos zit vastgegord in een rolstoel, ergert zich aan het zorgpersoneel en de medebewoners.

Jan Stevens
Leestip van Jan Stevens
Boeken zijn slechts dragers van een verhaal. Verhalen blijven in mijn hoofd.

Cliënt E. Busken
Titel:
Cliënt E. Busken
Auteur:
Jeroen Brouwers
# pagina's:
256 p.
Genre:
Romans
Uitgeverij:
Uitgeverij Atlas Contact
ISBN:
9789025455941
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Psychiatrie

Gerelateerde leestips