Interview met boekhandelaar Ief van Bookz&Booze
Binnengaan in de boekhandel van Ief is aankomen en niet weten wanneer je weer naar buiten gaat. Hij spreekt zo gepassioneerd over boeken én drank. Dus voor redacteur Christel een uitgelezen kans om een grondig gesprek te hebben over zijn levenswerk.
Hallo Ief, als ik hier binnenkom, ben ik overweldigd door de hoeveelheid boeken en drank die hier staat. Hoe ben je op het idee gekomen om deze twee artikelen te combineren?
Het begon met een sabbatical. De eerste in vele jaren. Ik heb namelijk 28 jaar televisie gemaakt. Eerst met mijn eigen productiehuis, later door omstandigheden voor andere huizen. Dat was raar, want plots moest ik weer verantwoording afleggen aan een baas. Ik was weliswaar senior writer en showrunner, maar als het er écht op aankwam, besliste iemand anders.
Begin 2018 zou ik een tweede reeks van ‘De Drie Wijzen’ met Kobe Ilsen maken, maar ik besloot die opdracht te weigeren. Eén reeks was genoeg geweest (lacht). Plots was ik drie maanden vrij. Een ongeziene zee van tijd. Dus besloot ik iets te doen dat ik nooit deed: mijn favoriete boeken herlezen.
Het eerste boek dat ik vastnam was The Secret History van Donna Tartt, dat ik 35 jaar eerder gelezen had toen het uitkwam en in veel opzichten mijn leven veranderde.
Ik woonde toen in New York en de schrijfster woonde daar ook. Ik vroeg mij af of het boek nog altijd zo goed was als ik het me herinnerde. Dat bleek zo te zijn, maar één ding was ik vergeten, namelijk hoeveel er in gedronken werd.
Tijdens het herlezen stelde ik mij de vraag “Wat als ik niet meer terugkeer naar televisie? Wat zou ik dan graag doen?” Iets met boeken, zoveel was duidelijk, maar geen traditionele boekhandel. Zo waren er al genoeg in Gent.
De bacchanalen in The Secret History brachten mij op het idee om aan elk boek de juiste fles te linken.Net zoals bij mijn ideeën voor televisieprogramma’s pitchte ik het idee bij zoveel mogelijk mensen en keek ik naar hun reactie. Al mijn creatieve vrienden vonden het meteen een geweldig idee, al mijn zakelijke vrienden verklaarden mij zot. Eén van hen maakte zelfs een businessplan met als conclusie: “Ain’t never gonna work”. Maar het idee ging niet meer weg…
Toen kwam het toeval langs. Tijdens een etentje met vrienden vertelde ik voor de zoveelste keer over mijn idee. Een van hen reageerde met de melding dat hij een winkel kende die binnenkort vrijkwam. Het bleek dit pand, heel vuil, opgeleefd, maar vrij. In het hart van de stad! Het linoleum hing los, de lijm plakte aan de vloer, de muren waren helemaal berookt, maar met tien vrienden hebben we het op vier dagen omgetoverd tot wat het nu is. Midden april 2018 besloot ik ‘het’ te doen en op 30 mei, mijn vijftigste verjaardag, was ging de winkel open.
Dat vind ik een mooi verhaal. Ik zag op internet dat jouw winkel als een cadeauwinkel gecategoriseerd staat, en niet als een boekhandel. Is dit een bewust keuze?
Het is een boeken- én een drankenwinkel, maar dat vinden mensen die het concept nog niet kennen een beetje raar. Dus noem ik het een geschenkenwinkel, aangezien hier voor iedereen het perfecte cadeau te vinden is. Alleen heb je mij nodig om het te vinden.
Ik stel namelijk een paar vragen over de gelukkige die straks iets krijgt - wat hij graag leest, wat hij graag drinkt, maar vooral: wat voor iemand het is - en aan de hand van jouw antwoorden neem ik je mee naar de perfecte, op maat samengestelde combinatie. Eentje die er bij voorkeur nog niet staat, want dat houdt het voor mezelf ook boeiend.
Hoe kom je tot de keuze van de boeken die hier allemaal staan?
In het geval van fictie: door ze te lezen.
Ik lees, ik schrijf een review op ‘Gent Leest’ en geef het boek sterren op ‘Goodreads’.
Een boek dat minder dan drie sterren krijgt, komt niet in de winkel.
Wat non-fictie betreft vertrek ik van mijn (brede) interesse: bij elk onderwerp zoek ik vervolgens de betere boeken. Ik probeer ook om altijd mooie uitgaven op de kop te tikken. Die vormen samen met de fraaie etiketten op flessen vaak een prachtig geheel, dat bijna even fijn is om te geven als om te krijgen. Het gevolg is dat de winkel er behoorlijk eclectisch uitziet, maar ik weet perfect waar welk boek en welke fles precies staat.
Het valt mij op dat er naast Nederlandstalige boeken ook veel Engelstalige literatuur is.
Ook dat is gegroeid: door mijn ligging komen mensen uit de hele wereld de winkel binnen. Die schieten natuurlijk niet veel op met boeken in het Nederlands. Bovendien lezen veel - vaak jonge - mensen graag in de oorspronkelijke taal. Spaanse, Franse of Duitse literatuur heb ik niet. Daarvoor verwijs ik met plezier naar de andere boekhandels in de stad.
We hebben het over de literatuur gehad, maar nu wil ik het even over de booze hebben. Ik veronderstel dat je niet alle combinaties zelf geprobeerd hebt. Of toch?
Ik heb ze niet allemaal gedronken, maar wel héél veel geproefd. Een bekend gezegde is “when a writer cries, he cries whisky tears”. Aangezien ik 28 jaar heb geschreven, ben ik ervaringsdeskundige op dat gebied.
Het wonderlijke aan schrijven is dat je ‘s morgens niet weet wat je ’s avonds zal geschreven hebben. Dat is fantastisch, omdat je jezelf verrast door dingen waaraan je nooit eerder gedacht hebt. Maar als je ’s morgens om 9u gaat zitten en je drinkt een koffie, en om 10u een tweede en om 12u een vijfde, dan heb je tegen 16u al eens zin in iets anders. Soms gebeurde het dat ik om 16u mijn eerste Duvel, om 17u nog een en om 18u mijn derde en laatste dronk. Ik stelde vast dat ik tijdens die uren mijn beste werk schreef (lacht). Nu drink ik geen Duvel meer, ik heb voldoende aan de kleine proevertjes van de betere gin, rum, whisky of mezcal, zodat alles is hier dus echt wel geproefd en goedgekeurd is.
Waar komt jouw interesse vandaan voor zowel de boeken als de drank?
Ik heb altijd veel gelezen, wat leidde tot mijn studies literatuur. Aan de universiteit verdiepte ik me vooral in bier, pas (veel) later leerde ik ook sterke dranken kennen.
Maar het is pas sinds ik de winkel heb dat ik me echt ben gaan verdiepen in distillaten. Ik leer nog elke dag bij, maar kan ik ook kenners nog iets leren.
Waar haal je al die drank? Dat is toch niet van één leverancier?
Ik heb ruim 80 leveranciers over de hele wereld, waaronder drie grote spelers die heel wat verkopen. Soms importeer ik zelf drank, wat zowel voor mij als voor de koper extra is, want exclusief. Ik heb ook mijn eigen whisky gebotteld. Die is bij Dada Chapel - hier in de Hoogpoort - gebrouwen, uitsluitend voor mijn winkel.
Hoe kan je nu een klant overtuigen om een boek én drank erbij te kopen?
Het is nu zo dat de klant specifiek daarvoor komt. Het is als het ware geïnstitutionaliseerd. De mensen komen binnen met de vraag of ik hen wil helpen om een geschenk voor een bepaalde persoon voor een bepaalde gelegenheid te vinden.
Ik stel mijn vragen. Zij beginnen te praten.
Zijn er mensen die hier weg gaan met een fles drank zonder een boek te kopen?
80% koopt de combinatie.
Op vrijdag en zaterdag kopen de meesten een geschenk voor iemand anders, want ze moeten naar een feestje of een barbecue. Op zondag ben ik ook open, dan komen veel mensen om zichzelf eens te trakteren.
Wie zijn de klanten? Toeristen? Of mensen die terugkeren?
Half, half. Na 7,5 jaar kennen veel Gentenaars me natuurlijk, maar het wonderlijke is:
elke week komt hier nog wel een stadsgenoot binnen die verbaasd rondkijkt en zegt :
“Ah, zijt gij hier nieuw?”
Er zijn zoveel mensen. Als ik met mijn lief - directeur van de mooiste schouwburg van
Gent - door de stad loop, kunnen we geen vijf meter stappen of we worden wel door iemand aangesproken. Maar voor elke persoon die je kent, zijn er tien die je niet kent en die dus waarschijnlijk nog nooit in mijn winkel geweest zijn.
Laatst kwamen er 15 mensen van dezelfde firma. Niemand kende mijn winkel. Hun baas heeft toen voor iedereen een pakket gekocht - dat zijn 14 nieuwe enthousiastelingen die het verhaal van mijn winkel verder vertellen. En mond-aan-mond reclame is de beste reclame natuurlijk. Eigenlijk zet ik niet in op bedrijven, maar ‘bazen’ komen steeds vaker een relatiegeschenk voor hun medewerkers kopen.
Verder komen er elke dag mensen uit de hele wereld onze mooie stad bezoeken en ook die vinden hun weg naar mijn winkeltje.
Je doet je winkel, maar daarnaast moet je toch ook nog veel lezen. Wat lees je gemiddeld in een maand?
Ik heb net de veertigste roman van het jaar gelezen (begin september 2025) en daar zitten vaak kleppers tussen. Ik sta vaak op om te lezen. Deze morgen bijvoorbeeld heb ik al vijftig pagina’s gelezen. Ik sta op, maak koffie, geef de katten eten en lees een uurtje. ’s Morgens ben ik fris en monter. Een ochtendhumeur ken ik niet, ik stap vrolijk en blij door het leven.
Heb jij ook een boekhandel Bookz&Booze in Antwerpen?
Jan is mijn jeugdvriend. Hij heeft mij op de arm van zijn moeder in de materniteit zien liggen. Grote etappes in ons leven hebben we samen meegemaakt: het studentenleven, werken voor de televisie. De allereerste keer dat hij hier binnenkwam, zei hij “Uw winkel, dat ben jij!”. En dat klopt. Jan werkte voor Studio 100, maar werd ontslagen tijdens Corona. Een paar weken later onthulde hij mij zijn ‘droom’: Bookz&Booze Antwerpen. Ik zag dat niet direct zitten, want zaken en
privé… Uiteindelijk hebben we een ‘friend-chising’ bedacht: we werken samen maar apart. Vier jaar geleden is dat inmiddels en dus is er nu een winkel in Antwerpen met dezelfde filosofie, uitstraling, kleuren, meubels, maar met andere boeken en flessen.
Want dié zijn de keuze van Jan!
Ief, hartelijk dank voor jouw prachtig eigen verhaal. Lezers die zijn boekhandel nog niet kennen, allen daarheen! De winkel is een balsem voor de ziel, zeker als je naar de verhalen van Ief kan luisteren, snuisteren in de mooie boeken en proeven van de godendranken.
Onthoud : je hebt altijd iets gewonnen.
Christel Van Renterghem
