Interview met Gentse biograaf Eric Bauwens

Na een militaire loopbaan hebt u zich toegelegd op het schrijven. Vanwaar het idee om boeken te gaan schrijven?
Schrijven is altijd al mijn droom geweest. Als kind al experimenteerde ik met tekstjes, verhaaltjes en zelfs een keer met een toneelstukje dat later door de hele klas werd opgevoerd. Toen ik de cadettenschool achter de rug had, heb ik zelfs overwogen het leger te verlaten en Romaanse te gaan studeren. Ik was erg geïnteresseerd in literatuur en goed in Frans. Germaanse was toen minder evident want daar was op dat moment – in 1978 – weinig werk voor.

Vier biografieën in twee jaar. Dat lijkt een tour de force. Maar het idee een biografie te schrijven, opzoekingswerk te verrichten, te lezen over uw onderwerp is wellicht veel eerder ontstaan? Hoe en wanneer zijn de ideeën hieromtrent gerijpt?
Mijn vier boeken zijn inderdaad allemaal verschenen in 2018 of 2019. Maar ik ben er natuurlijk al veel langer aan bezig. Een eerste versie van Vina Bovy was bijvoorbeeld al klaar in maart 2016. Maar we hebben toen gekozen om nog twee jaar te wachten, om het verschijnen van het boek te laten samenvallen met de honderdste verjaardag van haar debuut in de Gentse opera.

Tijdens het schrijven van Vina had ik ook haar tijdgenote Hélène Maréchal leren kennen. Ook die figuur interesseerde me en het is Luk De Bruyker die me aangemoedigd heeft om ook haar verhaal te vereeuwigen. En tijdens het opzoekingswerk daarvoor ben ik in contact gekomen met Freek Neirynck. Zo is ook het idee gerijpt om hem het relaas van zijn leven te laten doen en dat uit te geven.

Het boek over Anseele is op een totaal andere manier tot stand gekomen. Ik wou meer weten over de man achter dat standbeeld vlakbij de bibliotheek, maar daarover bestond, ook al was hij al 75 jaar dood, nog altijd geen biografie. Als je meer over hem wou te weten komen, moest je zelf heel wat opzoekingswerk doen. Dat deed bij mij een lampje branden: zou ik niet proberen om zelf dat levensverhaal samen te stellen en op te schrijven?

U hebt zich toegelegd op Gentse bekende figuren. Hoe hebt u die keuze bepaald? Waarom precies Vina Bovy, Edward Anseele, Hélène Maréchal en Freek Neirynck?
Bovy, Anseele en Maréchal zijn mensen die veel betekend hebben voor de generaties waartoe mijn ouders en grootouders behoorden. Hoe ouder ik wordt, hoe groter mijn behoefte om die wereld, waarin zij opgegroeid zijn en geleefd hebben, te begrijpen. Door die bekende personages beter te leren kennen, heb ik het gevoel ook mijn overleden familieleden beter te kennen.

De eerste drie biografieën waren levensbeschrijvingen van overleden mensen. Heel anders moet het geweest zijn met het boek over Freek Neirynck die bij het schrijven nog in leven was.
Inderdaad. Het was uitermate interessant om Freeks levensverhaal op te tekenen, maar toch weet ik niet of ik die oefening nog een tweede keer wil maken. Als je personage overleden is, heb je binnen de grenzen van de historische waarheid nog altijd een zekere vrijheid om die persoon een ziel te geven. Bij iemand die nog leeft, heb je dat veel minder. Bovendien had Freek zelf een uitmuntende pen, maar hij hanteerde een totaal andere stijl dan ik. Het was dus voortdurend schipperen om tot een tekst te komen waar zowel hij als ik gelukkig mee waren.

Uw boeken zijn niet louter biografieën maar gaan steeds breder en dieper. Ik geef Vina Bovy als voorbeeld: uit dit boek leren we heel wat over de geschiedenis van de Gentse theaters, bekende en minder bekende artiesten, zangers en dirigenten uit Vina’s levensjaren. Een bewuste keuze uw onderwerp open te trekken?
Terwijl ik documentatie over Vina Bovy aan het verzamelen was, stootte ik op een boel interessante informatie over de geschiedenis van de Gentse opera-, muziek- en theaterwereld. Dat had misschien minder met Bovy zelf te maken, maar ik vond het zonde om daarmee niets te doen. Bovendien vind ik het belangrijk om de persoon wiens verhaal ik vertel, goed te situeren in de tijd en in de maatschappij waarin hij of zij leefde.

Ook de manier hoe u uw boek telkens opbouwt is heel fris: het leven en de carrière van Freek Neirynck valt uiteen in thematische hoofdstukjes; de levensbeschrijving van Lène Maréchal wordt gepresenteerd in een fictief interview met haar, …? Hoe komt u hierbij?
Dat is altijd het resultaat van lang sukkelen en proberen. Soms lig ik een heEric Bauwens is een Gentse auteur die na een militaire loopbaan zich heeft gestort op het schrijven van biografieën van Gentse coryfeeën. In 2018 verscheen Vina Bovy. Gent en de diva; in 2019 volgden Lène. Hélène Maréchal: tussen toneel en liefdadigheid, Vader Anseele: Edward Anseele, politicus, ondernemer, mythe en Freek Neirynck. Levensverhaal van een rebelse artistieke duizendpoot.le nacht te woelen en mij af te vragen hoe ik het verhaal zou brengen. Wie zei ook weer dat schrijven meer transpiratie dan inspiratie is? Ik probeer in elk geval altijd om iets af te leveren dat vlot en gemakkelijk leest en dat geschikt is voor een breed publiek. Want de geschiedenis, of het nu die van de Gentse opera, van het volkstoneel of van het socialisme is, is veel te belangrijk om die voor te behouden aan een select clubje universitairen.

Is er een nieuw boek in wording? Hebt u nog Gentse persoonlijkheden in gedachten, of verruimt u uw interesseveld?
Ik werk momenteel aan een nieuwe biografie. Ik wil het onderwerp ervan nog niet meteen aan de grote klok hangen, maar ditmaal heeft het niets met Gent te maken. Zelfs niet met België. Maar ik wil ooit nog wel iets schrijven over de geschiedenis van de kazernes in Gent en van de regimenten die daarin gelegerd waren. En ik zou ook willen proberen of ik een historische jeugdroman uit mijn pen kan wringen.

U bent zelf een lezer. Wat is uw leestip voor Gent Leest?
Elke Gentenaar zou Soldaat Marie van Katrien Van Hecke moeten lezen. Het is een door en door Gents en historisch correct verhaal. Zeer geschikt voor zowel jongeren als volwassenen.

Bedankt voor dit gesprek!

Tine Englebert