21.4.21/19a: Van de mythologie van de technologie naar een architectuur van het hart
"Lo-TEK. A design movement to rebuild an understanding of indigenous philosophy and vernacular architecture that generates sustainable, climate resilient infrastructures. LO-TEK is a catalogue of sustainable, adaptable, and resilient technologies that are borne out of necessity. These indigenous infrastructure expand the defenition of contemporary technology. They are local, inexpensive, handmade, and easily constructed soft systems, embedded with traditional ecological knowledge, practices, and beliefs. LO-TEK counters the idea that indigenous innovation is primitive and exists in isolation from technology. An emergent term, combining 'lo-tech' and 'TEK' (Traditional Ecological Knowledge), Lo-TEK retreads the fabric of innovation, rewrites the mythology of technology, and reconceives the primitive as innovative." (p21)
Zo omschrijft Julia Watson de term Lo-TEK aan het begin van haar gelijknamig boek. Vervolgens neemt ze je, in de geest van Rudofsky's 'Architecture Without Architects' (1964-1965), mee op reis over heel de wereld op zoek naar dit uitzonderlijk inheems design. Ook onthuld ze hoe we vandaag, een tijd waarin we verdrinken in informatie, maar hongeren naar wijsheid, van deze vaak duizenden jaren oude technologieën kunnen leren. Hoe we kunnen dromen van rewilding en de nachtmerrie van de industrialisatie achter ons laten.
Onderverdeeld per ecosysteem, bergen, wouden, woestijnen en moerassen, ontdek je samen met haar levende boombruggen, ecologische terras- en woudbouw, ondergrondse aquaducten, drijvende eilanden,... allen in een wonderlijk samengaan en samenwerken met hun natuurlijke omgeving.
Onderweg gaat Julia Watson in gesprek met lokale wetenschappers, filosofen en bevolking. In haar boek publiceerde ze deze teksten en interviews niet alleen in hun Engelse vertaling, maar ook in hun oorspronkelijke taal en schrift. Zo lijkt Lo-TEK wel een hedendaagse versie van de Steen van Rosetta. Telkens weer blijkt hoe belangrijk het is te zoeken naar een harmonie, een wisselwerking met de omringende natuur. En ook hoe dwaas we ons aanstellen in ons antropoceen, waarin we zelfs dreigen onze immuniteit te industrialiseren.
'Lo-TEK' is niet alleen qua inhoud een boeiend en noodzakelijk boek, het is ook een plezier om in te kijken, een streling voor het oog. Uitgeverij Taschen, een bedrijf dat zelf ook tracht CO²-neutraal te zijn, heeft zich bij deze publicatie geen enkele moeite bespaard. Schitterende foto's, duidelijke en verhelderende schetsen, plannen en afbeeldingen, en een prachtige vormgeving geven het boek niet alleen allure en respect, maar dragen ook sterk bij tot het verhaal en de wijsheid die erin zit vervat.
'Lo-TEK' gaat voor "een architectuur met een hart", zoals Wade Davis schrijft in zijn voorwoord. Het boek suggereert, en geeft daardoor hoop, dat er een manier is om de relatie tussen de mens en zijn omgeving opnieuw te bedenken, en vooral dat samenwerking met de natuur misschien wel de enige manier is om de natuurlijke wereld te behouden.
'Lo-TEK' is een uitzonderlijk document vol wijsheid en inspiratie, vol verwondering en uitdagingen, opgedragen aan de volgende generaties, een boek dat in geen enkele bibliotheek (ook de Krook niet) mag ontbreken.
Nog even dit. Een suggestie, afkomstig uit onze traditionele landbouw, dat min of meer aansluit bij de ideeën van Lo-TEK: de herwaardering en herinplanting van de houtwal die onder druk van intensieve akkerbouw werd gesloopt. De houtwal, een heg van bomen en struiken rondom de velden zorgt niet alleen dat vruchtbare grond bij regen niet wegspoelt of bij droogte niet wegwaait, het creëert ook een gezond microklimaat, zorgt voor een enorme biodiversiteit en geeft dieren een levensnoodzakelijke natuurlijke corridor. De houtwal is zo'n vergeten samenwerking met de natuur, die ons landschap meer kleur en leven geeft.
