Dalilla Hermans tijdens boekenfestival 9000 boeken: “Aanstekelijk enthousiasme met een duidelijke boodschap!”

12 oktober 2020

Tijdens het boekenfestival 9000 boeken ging op zaterdag 3 oktober in De Krook Dalilla Hermans in gesprek over Het laatste wat ik nog wil zeggen over racisme. Stadslezer Fien De Brie was erbij en schreef volgend verslag.

In tegenstelling tot de titel van haar laatste boek hebben we van Dalilla Hermans het laatste nog niet gehoord, al zal het dan misschien niet per se meer over racisme gaan. Sam De Graeve, uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, opent de lezing met een duik in de jeugd van Hermans en haar eerste werkervaring. Na verschillende jobs in de jeugdsector kan Dalilla Hermans haar stem niet langer het zwijgen opleggen. Ze start met columns en opiniestukken, maar ervaart deze formats al snel als te beperkend. Ze “kan niet haar hele verhaal brengen” en wordt bekritiseerd door mensen die slechts de quotes lezen en haar daarop afrekenen. Daarom waagt ze zich in 2017 aan iets groters en schrijft ze haar eerste boek: Brief aan Cooper en de wereld. Dit boek, gericht aan haar oudste zoon, bevatten haar gedachten over dingen die ze meemaakt en waar ze niet mee akkoord is.

Dat jaar neemt ze ook deel aan het welbekende spelprogramma De Slimste Mens ter Wereld op Vier. Ze veroorzaakt hierdoor een kleine mediastorm: een groter platform, maar uiteraard ook veel kritiek. Hermans begrijpt deze kritiek. Het programma presenteert geen vooruitstrevende humor en is, zo omschrijft ze zelf met de actuele, politieke term, niet echt ‘woke’. Waarom zou ze hier dan aan deelnemen, is dit geen stap terug? Hermans legt uit dat je op alles kritiek krijgt en dat dat haar net wakker houdt. Ze vind haar deelname daarnaast ook heel belangrijk, aangezien tv een grote en machtige speler is en dat veel Vlamingen, die niet mee zijn met de thema’s van vandaag, er op die manier wel mee in contact komen en er informatie uit halen. Hoewel ze aangeeft dat ze het super leuk vond om mee te spelen, betekende haar deelname dus veel meer dan dat. Ze wilde ook tonen wie ze was, dat ze niet 7 op 7 boos was en veel meer kennis heeft dan enkel over racisme. Dit heeft ze dan ook dubbel en dik bewezen door met 9 deelnames, waarvan ze er 5 won, tot in de finaleweken te raken.

Haar tv-tijd kent echter ook z’n grenzen. Enkele jaren geleden kondigde ze in een, oorspronkelijk ludiek, Instagramfilmpje aan dat ze afscheid nam van de VRT. Na veel commotie legt ze in haar column uit wat er precies aan de hand was en daar komt een belangrijke standpunt naar boven. Hermans ergert zich aan de manier waarop de redactie haar behandelt. Dit gebeurt zonder respect en met “een vanzelfsprekendheid dat ze blij is met elke kruimel die ze krijgt”. Het probleem is ook dat alle redacties uit dezelfde soort groep bestaan, de witte middenklasse. Die groep opereert volgens het principe “oei, ons panel is niet divers genoeg, laten we er snel nog wat mensen uit een minderheidsgroep erbij halen” en daar wringt opnieuw het schoentje. Dit is duidelijk niet de juiste mentaliteit. Hermans deelt mee dat de VRT haar nog steeds contacteert, maar dat ze niet terug wil zolang er institutioneel niets verandert. Er is al verandering, maar er kan nog veel meer gebeuren. Een ludiek filmpje doet ons zo stilstaan bij een meer dan foute situatie en kan ons en anderen hopelijk inspireren om het beter aan te pakken.

Wat Dalilla Hermans, naast haar vooruitstrevend denken en haar enthousiasme, sympathiek maakt, is dat ze niet pretendeert te weten hoe ze overal mee moet omgaan. Ze geeft toe dat de kritiek er soms wel echt heftig aan toe gaat, legt uit dat “ze ook maar aan het zoeken is” en dat ze soms denkt aan terugkeren naar de anonimiteit. De drang om te verdwijnen komt soms op, maar we wrijven in onze handen als ze aangeeft dan te koppig te zijn om te stoppen en ‘hen’ niet wil laten winnen. Het laatste wat ik nog wil zeggen over racisme was dan wel een poging om een einde te breien aan dat specifieke thema, van Dalilla Hermans zijn we nog lang niet af. En gelukkig maar.

Waar wil Hermans zich dan nog mee bezig houden in de toekomst? Haar ideale scenario bestaat uit het loslaten van opiniestukken en het uitwerken van lopende projecten. Ze wil zich niet vastpinnen op 1 ding en wil vooral nieuwe talenten en stemmen ontdekken. Ik kijk alvast uit naar wat we van Dalilla Hermans nog mogen verwachten, want door deze lezing heb ik zin gekregen. Zin om me verder te engageren, zin om te lezen, zin om bij te leren, zin om actie te ondernemen en vooral zin om Dalilla haar nieuwe boek te lezen!

Fien De Brie