De Taalpenning - een impressie

Het historische gebouw, ook wel gekend als het “huis van Oombergen” gaf het evenement met zijn elegante en statige uitstraling een bijzondere sfeer en historische allure die perfect pasten bij deze feestelijke gelegenheid.

De voorzitter van de KANTL, Leen Van Dijck, opende het evenement met een inspirerend voorwoord. Ze sprak over het belang van de Nederlandse taal en literatuur, en benadrukte hoe de Taalpenning hieraan bijdraagt. Van Dijck beklemtoonde dat de leden van de academie Jozef Deleu niet zomaar verkozen en bekroonden, en zette zijn rol als bevlogen uitdrager van poëzie in de verf. Want Deleu is niet zomaar een dichter, hij is een ware literaire duizendpoot. Van Dijck prees Deleu als een dichter, essayist, bloemlezer en bovenal als de bezieler van het bijzondere project Het Liegend Konijn, zijn eenmansperiodiek van poëzie die onlangs zijn twintigste verjaardag vierde.

Na het voorwoord werd het woord gegeven aan Peter Provoost, die met passie sprak over het belang van de band tussen de dichter en zijn moedertaal. Hij citeerde de woorden van Hugo Claus: "Ik ben niet dan in uw aarde", en benadrukte de diepe verbondenheid tussen dichters en de Nederlandse taal.

Provoost sprak over het belang van literaire tijdschriften, als tegenwicht tegen de invloed van commercialisering en bestsellerlijsten op onze leeservaring. In het bijzonder onderstreepte hij de bijdrage van Het Liegend Konijn aan het Nederlandstalig literaire landschap, aangezien het al meer dan twintig jaar een rijke selectie van nieuwe poëzie - van zowel opkomende als meer gevestigde dichters - aan een breed en geïnteresseerd publiek weet te brengen. Een meer dan imposante prestatie waar een literatuurliefhebber alleen maar dankbaar voor kan zijn.

Diverse citaten uit de pers werden gedeeld om zijn woorden kracht bij te zetten, waaronder die van Peter Verhelst, die ooit in De Standaard opmerkte dat Het Liegend Konijn “koppig en onuitroeibaar lijkt, dat volgens sommigen geen enkele behoefte lijkt te bevredigen” en toch steeds weer “het nieuwe kiemen, sprankels, nieuwe mogelijkheden” bevat.

Na deze inspirerende woorden was het tijd voor het hoogtepunt van de middag: de uitreiking van de Taalpenning. Met trots en dankbaarheid nam Jozef Deleu de penning in ontvangst van de voorzitter van de KANTL.

Om de feestelijke sfeer voort te zetten, werd het publiek getrakteerd op een bijzonder muzikaal optreden van Koen en Myrddyn De Cauter. Vader en zoon brachten een unieke mix van gitaar, klarinet en zang, waarbij ze hun muziek op wonderlijke wijze wisten te verweven met de poëzie van Guido Gezelle.

Vervolgens was het de beurt aan Bert Van Raemdonck, een dichter en voormalig directeur van KANTL, om het podium te betreden. Hij sprak over de kracht van beelden en metaforen in de poëzie. Dit ter illustratie van het belang van de naam van Deleus periodiek, die zijn naam ontleent aan een tekst van Paul Van Ostaijen. Een tekst uit “Diergaarde voor kinderen van nu” die ook steevast op de achterflap van Het Liegend Konijn prijkt. Van Raemdonck drukte zijn dank uit voor de poëzie, een steun en houvast op moeilijkere momenten, en voor Deleu, omdat ook Van Raemdoncks gedichten reeds een plaatsje kregen in uitgaven van Het Liegend Konijn.

Tot slot las Anne Provoost enkele gedichten voor van Jozef Deleu, waaronder “De jager heeft een zoon” en "Oude meisjes” - een bloemlezing van een bloemlezer. Het was een mooie afsluiting van een bijzondere middag, waarbij de Nederlandstalige literatuur en het werk van Jozef Deleu centraal stonden.

Afgesloten werd er met meer poëtische woord- en muziekkunst van Koen en Myrddyn, en met een feestelijk glaasje achteraf.

De uitreiking van de Taalpenning aan Jozef Deleu is een eerbetoon aan zijn toewijding en zijn onmiskenbare bijdrage aan de literaire wereld. Hij heeft niet alleen poëzie gebracht naar een breed publiek, maar ook een plek gecreëerd waar nieuwe stemmen en talenten zich kunnen laten horen. Het Liegend Konijn heeft een blijvende impact gehad op de literaire gemeenschap en herinnert ons eraan dat poëzie leeft en bloeit, ook in deze moderne tijd.
Met de Taalpenning heeft KANTL een nieuwe traditie in gang gezet ter viering van de creativiteit, de verbeelding en kunst van het woord. En niet op zijn minst ter erkenning van de Nederlandstalige literatuur.

Esther De Baecke