Een leesclub als geen ander. Verslag van een samenleesgroep

12 oktober 2020

Vormingplus organiseert tal van leesgroepen. Bijzonder zijn de samenleesgroepen.

Een 'SamenLeesgroep' is een bijzondere leesgroep: ze wil personen die niet (meer) lezen aan het lezen brengen en hen van verhalen laten genieten. Bij deze leesgroep moet je niets voorbereiden of vooraf lezen. Samen lezen is samen genieten! Stadslezer Sofie De Braekeleer is lid van zo'n samenleesgroep. Zij schreef hierover een verslag.

Je hebt vele soorten boeken, vele soorten schrijvers, vele soorten leesplekken en … vele soorten lezers. Sommigen van hen herstellen van een oogoperatie, zien niet meer zo goed, horen minder goed, weten niet altijd zo goed waar te beginnen in hun zoektocht naar een goed boek of verhaal… Dus als je soorten lezers hebt, heb je ook soorten leesclubs nodig. Mijn leesclub is een heel bijzondere. Het is een leesclub voor mensen die graag lezen, graag genieten van een mooi verhaal of gedicht, maar dat misschien niet zo vlot alleen kunnen. Sommigen hebben een enorme literaire bagage, anderen zijn relatieve nieuwkomers in de liefde voor boeken. Niet allemaal ondervinden we een drempel of probleem, want iedereen die zin heeft in dit concept, is welkom. We komen tweewekelijks samen en we hoeven niks voor te bereiden of mee te brengen. Enkel een frisse portie nieuwsgierigheid naar wat onze fantastische begeleidster Kristien nu weer meegebracht heeft. Zij brengt telkens een kortverhaal mee en één of twee gedichten. Ze geeft ons de tekst en leest die voor. Geregeld stopt ze om ons van gedachten te laten wisselen. We bespreken in groep wat het verhaal met ons doet: vinden we de taal mooi? Waarom is die hoofdpersoon antipathiek? Voelen jullie ook die onderliggende spanning? Het lijkt zich af te spelen in Azië, want in deze paragraaf staat…

Als zij aan het eind van het verhaal gekomen is, heb je soms een plottwist waarvan we collectief zuchten, of schaterlachen, of er is iemand die verbluft zegt: ‘Dat zag ik nu echt niet aankomen.’ Of juist triomfantelijk: ‘Ik zei het toch!’ Soms ook eindigt een verhaal open en moet Kristien aan een nieuwkomer bevestigen: ‘Ja, het is een kortverhaal. Het eindigt gewoon zo.’ Ook dat is lezen, leren aanvaarden dat sommige schrijvers er genoegen in scheppen om je geen hapklaar antwoord te geven, maar je met vragen achter te laten.

Dan leest Kristien het gedicht voor. Soms staat er een origineel naast in het Engels, Spaans, Duits, Zuid-Afrikaans, … Als iemand van de deelnemers het origineel machtig is, leest die dat ook eens voor. Sommige gedichten liggen interessant dicht bij het verhaal als je bedenkt dat het van een andere auteur is. Dan praten we over dit interessante toeval. Of we praten over hoe mooi de taal klinkt, of hoe de dichter een droevig onderwerp toch zo teder kan brengen, of over de verschillende interpretaties die we vaak hebben bij gedichten.

Daarna komt de verlossing. Kristien vertelt wie het verhaal schreef en wie de dichter van het gedicht is. Ze geeft wat achtergrondinformatie over hen, vertelt over gebeurtenissen in hun leven die tot deze tekst geleid hebben, over een prijs die ze gewonnen hebben, over andere boeken (kortverhalen, romans of dichtbundels) die ze reeds schreven.

Als het tijd is om te gaan, zijn we telkens een fijne leeservaring rijker, weten we meer over voorheen vaak onbekende auteurs en hebben we genoten van een fijne babbel.

Met veel dank aan Kristien die dit als vrijwilliger met hart en ziel doet. Zij is dol op lezen en houdt permanent haar voelsprieten open voor teksten met dat beetje meer. Soms vindt ze teksten die ze opzij legt voor een ander moment in het jaar waarop het beter past, of vindt ze een kortverhalenbundel waarin ze een paar mooie vondsten doet voor de komende paar keren. Of er is een activiteit in onze bib en ze zoekt iets van de schrijfster die komt. Is er een literair festival of thema, dan brengt ze ons een tekst mee van een schrijfster die daar zal presenteren. Kristien geeft toe dat het bij de gedichten niet altijd evident is om die link te vinden met het kortverhaal. Soms is er een rode draad in een kortverhaal, die mooi duidelijk past bij die in een gedicht, soms is het gedicht slechts zijdelings verbonden met het kortverhaal. Soms ook worstelt ze zich door een bundel waarvan er maar een paar teksten geschikt zijn. Maar steeds met veel liefde en toewijding werkt ze hard om ons een prachtig leesmoment te schenken.

Dat haar toewijding aanstekelijk werkt, bewijst het feit dat er in september een ‘spin-off’ gestart is. Een van onze leden, een oud-leraar, begon toen met een gelijkaardige leesclub voor anderstaligen.

Sofie De Braekeleer