Een maand lang ABC van de auteurs - met de P van Edgar Allan Poe
De Gent Leest Stadslezers Facebookgroep roept quasi iedere dag van de maand januari op jullie favoriete boeken van een auteur met een bepaalde letter te posten. Het alfabet wordt afgelopen. Morgen zijn we aan de letter P aangekomen. De P van onder meer de Amerikaanse schrijver en dichter E.A. Poe die vandaag, op 19 januari, jarig is. Stadslezer en redacteur Christophe Madelein trok in de voetsporen van Poe naar Philadelphia en bezocht een van zijn woningen.
Op 19 januari 1809 werd Edgar Allan Poe geboren. 40 jaar later zou hij onder heel vreemde omstandigheden sterven. Hij werd aangetroffen in Baltimore (god mag weten hoe hij daar terechtgekomen was), in kleren die niet de zijne waren. Hij was compleet in de war, verschrikkelijk ziek, en stierf een paar dagen later zonder te kunnen verklaren wat er met hem gebeurd was.
Het zou zomaar uit een van zijn eigen mysterieuze, macabere en onheilspellende verhalen kunnen komen. Poe was de auteur van het gedicht ‘The Raven’ en van klassieke moord- en horrorverhalen als ‘The Murders in the Rue Morgue’ en ‘The Pit and the Pendulum’.
Hij woonde nooit lang op hetzelfde adres. Tussen 1837 en 1844 woonde hij in Philadelphia. In 2013 verbleef ik daar zelf ook even. Ik hield een blog bij (dat was toen eigenlijk al niet meer zo hip, maar ik ben een beetje ouderwets). Ik heb toen zijn huis bezocht, en schreef daarover dit:
Ik ben eerlijk gezegd niet zo'n fan van de poëzie van Poe. Er is natuurlijk wel 'The Raven', maar als het niet voorgelezen wordt door Willem Dafoe of Christopher Walken vind ik het al een stuk minder interessant. Maar ik lees zijn verhalen wel graag.
De man wordt vooral geassocieerd met Boston (waar hij geboren werd) en Baltimore (waar hij in onopgehelderde omstandigheden overleed), maar hij heeft ook een tijd in Philadelphia gewoond. Van zijn vijf of zes adressen (ik ben vergeten of het er 5 in 6 jaar tijd, of 6 in 5 jaar tijd waren) is het huis op Spring Garden Street & 7th Street het enige dat nog bestaat. Het is ingericht als een museum.
Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary,
Over many a quaint and curious volume of forgotten lore -
While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping,
As of some one gently rapping, rapping at my chamber door.
" 'Tis some visitor," I muttered, "tapping at my chamber door -
Only this and nothing more."
Ik klopte, één keer. En de deur werd geopend door een vriendelijke man, die me wist te vertellen dat ik, als ik dat wou, voordat ik echt aan mijn bezoek begon naar een filmpje van zo'n 8 minuten kon kijken. De film was niet veel bijzonders, een biografie van Poe, en ik heb er niet veel gehoord of gezien dat ik nog niet wist, maar het was fijn om een en ander op te frissen - niet bepaald gelukkige jeugd, financiële problemen, getrouwd met zijn nichtje (nauwelijks 13 jaar oud, maar daar gaan we toch niet moeilijk over doen), liefhebbende schoonmoeder woont in (geen ironie: ze hadden een goede verstandhouding), literaire erkenning maar geen centen, vrouw sterft heel jong aan TBC, mysterieuze verdwijning van 6 dagen, doodziek teruggevonden in Baltimore (had daar niets te zoeken), paar dagen later dood.
Heel lang heeft hij niet in dat huis gewoond. En sporen van zijn verblijf daar zijn er ook al niet te vinden. En dus tonen ze wat ze wel hebben: de echo van de aanwezigheid van Poe. Klinkt niet slecht. Maar het betekent: lege kamers van een klein negentiende-eeuws huis. Eigenlijk ziet het er van buiten helemaal niet zo angstaanjagend uit. In tegendeel zelfs. Dit heeft wel iets. En blijkbaar was het er ook wel gezellig: uit brieven blijkt dat gasten er hartelijk werden verwelkomd, en dat het er fijn toeven was.
Iets na 4 uur stond ik weer buiten. Opnieuw: niets spectaculairs, maar in zekere zin wel charmant. De schrijver van al die mysteries leefde dus in een vrij burgerlijk 19de-eeuws huis, zoals er talloze te vinden zijn in Gent (meestal zonder een wit hekje errond weliswaar). Misschien worden er achter een onschuldige Gentse gevel ook gruwelgedichten en verhalen vol donkere dromen geschreven.
Christophe Madelein
