Het Betere Boek: Kinderen van de kolonies: Georges Kamanayo & Nadia Nsayi. Verslag
Het thema van Het Betere Boek was dit jaar ‘Ontdenk Afrika’. Ont-denk moeten we begrijpen als ‘met een frisse blik kijken naar Afrika’, in plaats van op de oude, blanke manier.
Filmmaker Georges Kamanayo schreef zijn boeiende leven neer in “Tussen twee werelden, een leven in Europa en Afrika”. Als zoon van een Belgische koloniaal en een Rwandese moeder heeft hij misschien zich nergens ooit echt thuis gevoeld. Nadia Nsayi schreef met “Dochter van de dekolonisatie” een familiegeschiedenis tegen de achtergrond van de Belgische-Congolese relaties. Als kinderen van de kolonies (Rwanda en Congo) ontdenken zij Afrika vanuit hun perspectief. Stadslezer Sofie De Braekeleer was aanwezig tijdens het gesprek op Het Betere Boek op zaterdag 10 oktober en schreef het volgende verslag:
Kinderen van de kolonies. Georges Kamanayo & Nadia Nsayi
Beide auteurs benadrukken al meteen hoe relevant en noodzakelijk het is om Afrika te ‘ontdenken’. Nadia Nsayi vertelt dat ze uit Congo komt, maar dat het Afrikaans continent wel 50 landen kent. Hoewel ze er daar verschillende van gezien heeft, durft ze niet te stellen dat ze veel weet over volledig Afrika. Georges Kamanayo zegt dat het eigen is aan Europeanen om Afrika op één hoop te gooien, maar Rwanda is Congo niet, en Congo staat niet gelijk aan heel Afrika. Er is niet zoiets als één identiteit. Als de moderator hen vraagt welk beeld van Afrika hier heerst, vertelt Nsayi dat mensen van Afrikaanse afkomst in Europa, wier enige band met hun land van afkomst cultureel is zich ook baseren op de media en het onderwijs en dat er zelfs bij hen een vertekend beeld leeft.
De moderator merkt op dat er niet zo heel veel Afrikaanse schrijvers lijken te zijn. Of vinden we er gewoon onze weg niet in? Nsayi vertelt dat de verhalen over het koloniale verleden eenzijdig zijn. Ze werden lang verteld door blanken Belgische mannen. Dit festival gaat over de rijke diversiteit van gekleurde auteurs, van wie er velen niet gekend zijn. Beide auteurs vertellen dat zij eigenlijk slechts na een vraag van een uitgeverij hun eigen verhaal verteld hebben. Hierbij wordt de oproep naar uitgeverijen gedaan om actief te zoeken naar gekleurd talent.
Op de vraag of het een verrijking of een vloek is om van gemengde afkomst te zijn, antwoordt Kamanayo dat het verkeerd is om te stellen dat je 50% het een en 50% het ander bent. Hij zegt dat je eigenlijk 100% het een en 100% het ander bent en dus 200%. Nsayi, die in haar boek Dochter van de dekolonisatie onderzoek doet naar métiskinderen in de kolonies, vertelt hoe haar vader in een internaat voor métiskinderen opgroeide. Zijzelf kwam op haar vijfde naar België en vond het als kind geen geschenk, maar vooral ingewikkeld om die twee identiteiten te hebben. Als kind wilde ze zo weinig mogelijk opvallen. Waar ze in Congo lichter was dan anderen, werd ze in België pas zwart. Als volwassene vindt ze het wél een verrijking om twee identiteiten te hebben. De extra moeite die zij moest doen, maakte haar sterker en ook professioneel kan ze vlot in verschillende contexten werken.
De moderator beëindigt dit dubbelinterview met de opmerking dat beide boeken op school verplichte literatuur zouden moeten worden.
Tussen twee werelden, Georges Kamanayo
Dochter van de dekolonisatie, Nadia Nsayi
Sofie De Braekeleer
