Rebellie in de Gentse letteren

15 maart 2023

In het najaar van 2021 organiseerde de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte in de abdijrefter van het STAM de lezingenreeks 'Rebellie in de Gentse letteren.' Het succesvolle onderwerp van deze reeks kreeg nu een vervolg: letterkundigen Lars Bernaerts en Lieselot De Taeye namen de geschiedenis van de Gentse literatuur tot in de puntjes onder de loep voor hun nieuwe boek, 'Rebellie in de Gentse letteren'.

Rebellie wordt al eeuwen gecultiveerd als onderdeel van het Gentse imago. De stroppendragers, de strijdvaardige Artevelde, de socialistische beroering in de 19de eeuw, tot zelfs de Gentse Feesten: het rebelse karakter maakt sterk deel uit van de manier waarop de Gentenaar zichzelf ziet en door anderen gezien wordt.

Dit rebelse karakter van de Gentenaren is door de eeuwen vaak een thema, aanjager of inspiratiebron in literatuur geweest. Denk maar aan rebelse liederen die Gentse arbeiders en stedelingen tot opstand brachten. Ten tijde van de Opstand in de 16de eeuw waren het Gentse dichters die de rebellie in hun gedichten verwoordden. In Gentse toneelstukken uit de 18de eeuw wordt het nieuwe gedachtegoed van de verlichting gepropageerd. In de 19de eeuw komt een schrijfster als Virginie Loveling in haar romans in verzet tegen klerikale overheersing; en in de jaren zestig van de 20ste eeuw kent Gent een actieve Provo-beweging.

In het boek Rebellie in de Gentse letteren. Literaire stroppendragers van de middeleeuwen tot nu, samengesteld door Lars Bernaerts en Lieselot De Taeye, onderzoeken letterkundigen hoe literatuur bijdraagt tot dat imago. Zo zijn met Gent wel wat tegendraadse schrijvers verbonden, gaande van Alijt Bake tot Virginie Loveling en Louis Paul Boon. Bovendien geven typisch Gentse personages zoals de Maagd van Gent, Pierke of Jacob van Artevelde de literaire rebellie een geheel eigen kleur. Ook specifieke genres, zoals het volkslied of de satire, blijken uitstekende vertolkers van stedelijke weerspannigheid.

Rebellie in de Gentse letteren gaat in toegankelijke essays dieper in op een aantal sprekende gevallen, sommige heel bekend, zoals Van den Vos Reynaerde, andere compleet onderbelicht, van de middeleeuwen tot de tegencultuur van de lange jaren zestig en hedendaagse werken van Stefan Hertmans en Dominique De Groen.

Dinsdag 7 maart wijdde Pompidou op Klara aandacht aan deze uitgave: 'Letterkundigen Lars Bernaerts en Lieselot De Taeye namen de geschiedenis van de Gentse literatuur tot in de puntjes onder de loep voor hun nieuwe boek, 'Rebellie in de Gentse letteren'. Volgens Bernaerts zou ook schrijver Stefan Hertmans deel uitmaken van die Gentse rebellie. Daar keek Heleen De Bruyne van op, zij beschreef hem als 'een mandarijn binnen de literatuur'. Bernaerts duidde dat Hertmans de titel 'rebel' te danken heeft aan zijn lange haren en de trends die gebonden zijn aan bepaalde periodes.': https://klara.be/luister/select/pompidou/de-taeye-en-bernaerts-over-hun-boek-rebellie-in-de-gentse-lettere