UITGELEZEN 2.0. in de Vooruit op 19 maart 2024

De panelleden worden op een oorverdovend applaus onthaald wanneer ze het podium betreden. Ruth belooft ons een relaxte performance!

Weetje: volgens Jos Geysels zelf, is hij met deze aanwezigheid aan zijn ‘ongeveer’ 262^ste editie toe!

Diaz schrijft al meer dan twintig jaar maar kon tot nu toe enkel twee boeken publiceren. Hernan Diaz schrijft ook non literaire, intellectualische stukken. Boeiend aan de man is dat hij geboren is in Argentinië, opgroeide in Zweden en nu in Brooklyn woont.

Ruth Joos: Het boek bestaat uit een viertrapsconstructie met variaties op hetzelfde thema:
Deel 1: Effecten (fictieve roman), deze roman in de roman is geschreven door Harold Vanner (fictieve auteur van het fictieve boek) en gaat over de beurscrash van 1929 met protagonist Andrew Bevel als louche manipulateur van de markten.
Deel 2: is een hagiografie van het hoofdpersonage uit Effecten, namelijk Andrew Bevel, en neergepend door ghostwriter Ida Partenza.
Deel 3: mémoires opgeschreven door Ida Partenza over haar fictieve herinneringen met Andrew Bevel.
Deel 4: dagboeknotities door Mildred, de superieur intelligente vrouw van Bevel.
Het boek lijkt hiermee ingewikkeld maar is op zo’n ingenieuze manier geschreven dat de lezer moeiteloos de draad van het verhaal blijft volgen.

Melissa Giardina: Ik voelde me subtiel bedrogen en gemanipuleerd maar toch bleef het boek me uitdagen verder te lezen. Dit getuigt van pure schrijverskunst.
Zin uit het boek: ‘Als ik zeg dat ik nadenk over wat ik allemaal niet gedaan heb, waar bestaan die gedachten dan eigenlijk uit’.

Jos Geysels: Ik heb geen aandelen op de beurs. De Engelse titel Trust betekent voor mij het vermogen van een vermogen. Een man die zichzelf oppompt tot een personage die we kunnen vergelijken met de Elon Musk van deze wereld met als verschil dat in het boek op een bepaald moment gezegd wordt: ‘…echte macht hult zich in stilte’. Daardoor wordt dit een hagiografie waarbij het hoofdpersonage zijn eigen werkelijkheid creëert. Een keihard boek, over pure corrumperende macht, maar ook over eenzaamheid. Een spannend meesterwerk!

Abbie Boutkabout: Een soort Whodunnit. Geen moord of zo maar wel de zoektocht naar die vrouw, Mildred, die we pas op het einde echt leren kennen. De auteur speelt met de lezer en zet die steeds op het verkeerde been. De Engelse titel Trust is daarom, meer dan Vermogen, dubbel op te vatten.

Ruth Joos: Bij het lezen van het laatste hoofdstuk merken we dat niets is wat het lijkt en dat vele verhalen niet worden verteld. Diepe buiging voor zoveel métier van een geweldige schrijver.

In Corona tijd is Klein hiermee op het pad van de complotdenkers geraakt. Doordat zij als schrijfster van No Logo als digitale dubbelganger wordt verwisseld, gaat zij haar eigen naam zien als een merk. Klein is niet Wolf. Zo begint zij in veel zaken dubbelgangers motieven te zien.

Jos Geysels: Ik las al wat boeken van haar. Zij is een zeer graag geziene schrijfster en overtuigende betoogster, maar dan in de goede zin van het woord. Ik las het boek dan ook met enige verwachtingen. Het interessante is dat ze buiten het politiek maatschappelijke ook een sociaal psychologische manier vind om de probleemstelling, namelijk haar dubbelganger, te illustreren. De dubbelganger is vaak ook een tegenhanger. Mocht het boek de helft dunner geschreven zijn was het nog krachtiger geweest. Inspirerend geschreven in de zin van: laat u niet doen. Het boek zet uw hersenen aan het werk omdat Naomie Klein klassieke literatuur verbindt met hedendaagse gebeurtenissen.

Melissa Giardina: ik zou hier minstens vier boeken van maken. Ze gaat een vloedgolf van kritische en zelfkritische inzichten aan in dit boek: o.a. digitalisering, corona pandemie, nieuw fascisme, neo liberalisme, pharma en wellness industrie, rechts politisme, klimaat en complotdenken. Boeiend, en ik heb veel bijgeleerd. Maar het was wel veel!

Abbie Boutkabout In het eerste gedeelte staat er heel veel over de Covid periode, en vooral hoe het eraan toeging in de VS en Canada maar ik snap wel dat ze al die andere thema’s erbij neemt omdat zij gespiegeld worden in die Alt Right beweging.

Ruth Joos: ik kon er niet genoeg van krijgen. Naar het einde toe wordt het boek ook persoonlijk. Zo schrijft ze ongenuanceerd ook over het feit dat ze Joodse is en dat de geschiedenis op school geen herinneringen, maar wel telkens de trauma’s naar boven bracht.

Melissa Giardina: Een selectie van tien bundels ijzeren arbeiderspoëzie met als rode draad ‘ijzer’. De mens word gevoelloos als ijzer, grijs. De vrouw zelf is aan de lopende band gaan werken, wat zij in China stromende waterlijn noemen. Heel sterk, schrijnend.

Abbie Boutkabout: Donkere gevoelens overheersen, het mechanische, ook de herhaling, het repetitieve. Maar ik hou van haar taal en de opbouw van dit werk. De mens wordt ijzer maar wordt naar het einde toe opnieuw mens. Bij de latere gedichten komt ze meer aan bod als geschiedschrijver waar zij veel over de andere vrouwen schrijft die ze leert kennen in de fabriek. Pittige levens.

Jos Geysels: Ik zou meer willen weten over de schrijfster, in welke omstandigheden zij leeft of moet leven. Ik lees vooral ‘minder hoop’ en ‘meer berusting’ in haar werk, maar misschien heeft dit te maken met het feit dat zij nog in China leeft en dat men daar niet zoveel ruimte krijgt om de creatieve gedachtengang vrije speling te geven. Zo schrijft ze: De partij is ook van ijzer. Keihard. Gedichten gespekt met hier en daar nostalgische gedachten, maar niet echt hoopgevend.

Melissa Giardina: Woestijnpassages (2023) door Emmelien Kramer – Uitgegeven door Oevers – 176 blzn.
Ik heb het boek in een ruk uitgelezen. Hoe verder ik in het boek vooruitging, hoe verliefder ik werd, niet enkel op het boek maar ook op de auteur Emmelien Kramer. Dit is haar derde boek. Emmelien is een Nederlandse auteur die een paar jaar in Barcelona woonde. Een echt verhaal in een verzonnen, soms surrealistische wereld. Een ode aan de literatuur en de poëzie. Prachtig boek!

Abbie Boutkabout: Zwerveling (2019) door Peter Van den Ende – Uitgeverij Querido – 96 blzn.
Officieel een kinderboek maar werkte ook zeer goed voor mij. Prachtig boek met zwart-wit tekeningen. Peter Van den Ende is een Belgische illustrator. Hij is eigenlijk bioloog van opleiding en deed stages aan de andere kant van de wereld. Het is het verhaal van een papieren bootje dat aan een epische reis begint. Wonderbaarlijke onderzeewereld, ontzagwekkende zeemonsters en dieren. Na een lange, bij momenten gevaarlijke reis, komt het bootje aan.
Hij heeft tien jaar aan dit boek gewerkt. De tekeningen zijn met pen en inkt. In 2020 werd dit boek door de New York Times uitgeroepen tot een van de vijfentwintig kinderboeken van het jaar. Ik ontdekte het pas vorig jaar. Hij is bezig met een nieuw boek en zal klaar zijn binnen vijf jaar.

Jos Geysels: Mannen in de zon (1963) door Chassan Kanafani – Uitgeverij Jurgen Maas -111 blzn.
Een novelle, dun, en nog steeds zeer actueel boekje. Het speelt zich af in Het Midden Oosten in de jaren ’50, waarbij miljoenen Palestijnen in ’47-49 ondertussen hun land zijn ontvlucht. Het is een verhaal over vier verschillende heren, qua leeftijd een hele generatie samen, die allen getroffen zijn door dezelfde gebeurtenis, nl. de bezetting van Palestinië door Israël. Ze delen dromen en verdriet, maar hebben nog een toekomst en kiezen daarom om via een oude tankwagen de grens over te steken om uiteindelijk Koeweit te bereiken. Ik vond het ontroerend en beklijvend.

Ruth Joos: Vreemden voor onszelf (2024) door Rachel Aviv – Uitgegeven door Atlas Contact B.V. – 237 blzn.
Beste boek van het jaar volgens The New York Times, The Times en The New Yorker. Dat laatste is een beetje gezeurd want Rachel Aviv behoort zelf tot de staff van The New Yorker. De ondertitel: Psychische stoornissen en de verhalen die ons vormen, klinkt superzwaar maar het begint zo dat zij op haar zesde van alles een lepeltje moest proeven in de lagere school en dat ze daar ontdekte dat ze dit niet hoefde te doen als ze dat niet wilde. Het levert haar veel aandacht op, want ze eet niet meer en vermagert zienderogen. De ouders nemen haar mee naar de psycholoog. Ze wordt als anorexia patiënt binnengebracht in een instelling waar ze als zesjarige terecht komt bij pubers die daadwerkelijk met etensstoornissen zitten. Op een dag is er macaroni, daar heeft ze wel zin in en dus eet ze macaroni. Als beloning mag ze haar ouders zien en een week later wordt ze ontslagen uit de instelling.
Ze krijgt een label opgeplakt waarbij ze later denkt, ‘was dit allemaal wel zo goed bedacht?’ Rachel Aviv schrijft veel over medische, psychologische en psychiatrische toestanden en heeft in dit boek vijf levensverhalen verzamelt, waaronder ook het hare. Heel waardevol boek. De kracht van verhalen.

Bart leest voor met zijn prachtige stem:
Soms denk ik dat hij me voor de gek houdt, toneel speelt. Bij het afscheid overhandigd hij me een lederen enveloppe en fluistert me toe dat hij een brief naar de Minister van Jeugd en Gezondheid heeft geschreven om zijn situatie te verduidelijken. En of ik die brief voor hem wou posten. Op de enveloppe staat het adres, van het handschrift dat ik van mijn vader ken is het een flauw doorslagje. Er staat: de heer minister jeugd en gezondheid, en ik merk op dat hij de postcode van Brugge verwart met die van Brussel. Een half jaar geleden zou mijn vader er een erezaak van hebben gemaakt om in zijn sierlijke handschrift op precies de goede plek, met vulpen, het correcte adres te schrijven. De man die zijn leven lang het woord Schoonschrift met een hoofdletter heeft geschreven en erg gesteld was op klare taal, lijkt verdwaald in zijn hersenen. Nooit gedacht dat mijn vader op deze manier zou verdwijnen. Het is niet zijn stijl. In de stilte van het huis waar ik ben opgegroeid wacht mijn moeder zorgelijk af wat er verder zal gebeuren. Als ik na het bezoek aan mijn vader bij haar langsga is het late middag. Het schemert in de woonkamer, ze is vergeten dat er sfeerlampen bestaan. Het grijze licht is nog somberder dan buiten en pas als ik er ben zegt ze dat ze het licht zal aansteken: da we zien wa we zeggen. Dat we kunnen zien wat we zeggen. De afgelopen weken ben ik er een paar keer getuige van geweest wanneer mijn vader geheel van de wereld was terwijl mijn moeder in de gang van het ziekenhuis aarzelend achter hem aan liep. Ik heb foto’s van hen gemaakt. Ik schaamde me ervoor. Alsof ik belust op sensatie heb willen vastleggen hoe de situatie ontspoort. Onbedoeld heb ik de foto via een app gemaakt waardoor er een vintage filter op mijn verloren vader en mijn ontredderde moeder is gegooid.

Ruth Joos: Zo was hij er toch! Dankjewel aan Bart Moeyaert.

Na het plezier van de tombola komt ook nu weer een einde aan deze relaxte en gezellige avond.
Volgende UITGELEZEN gaat door op dinsdag 23 april 2023 omstreeks 20u in de Viernulvier.
Graag tot dan!!

Ria Martens