UITGELEZEN 2.0 in DE VOORUIT op 29 april 2025
Opnieuw een zaaaalige UITGELEZEN-editie!
DRIE BOEKEN OP TAFEL:
HEADSHOT van Rita Bullwinkel – Koppernik (2025) – 240 p.
Rita Bullwinkel (USA, °1988)
Ibe: Een indrukwekkend en bijzonder slim boek! Het hele verhaal speelt zich af onder het mom van de grote Dochters van Amerika-bokswedstrijd. Dit is een wedstrijd voor vrouwelijke boksers onder de achttien jaar. Alle meisjes werken toe naar de finale. Het is een verfrissend boek waar geëxperimenteerd wordt met vorm en vrije associaties. Het voelt als een echte beleving door de lichamelijkheid ervan, je voelt letterlijk het zweet van de meisjes op je druppen. Ongelooflijk oog voor detail en metaforen.
Jesse: Ik sluit me hierbij aan. Een heel
specifiek taalgebruik, beschrijving van lichamelijke gebeurtenissen en lichaamsbewustzijn, met name de impact van het boksen op het lichaam. Ook interessant door het contrast dat wordt aangehaald, enerzijds tussen de wereld van de coaches die het geld onder zich verdelen en anderzijds, het harde werk van de meisjes die er jaren over doen om te kunnen winnen.
Ruth: Het verhaal flitst tussen verleden en toekomst. De meisjes hebben allemaal iets meegemaakt en hebben elk ook een toekomst. Ik heb me geen seconde verveeld bij het boek.
Een zin op pagina 233 vat voor mij het boek samen: Meisjes zullen nooit meer eitjes krijgen dan ze bij hun geboorte al hebben. In het kinderlijf van kleine meisjes zitten piepkleine toekomstige vechtertjes genesteld. Mannen zijn doodlopende wegen, maar meisjes strekken zich eindeloos uit, achteruit en vooruit zoals wanneer je in twee spiegels tegenover elkaar naar je spiegelbeeld kijkt kan je onmogelijk uitmaken waar de eerste sportvrouw begon en waar ze zullen eindigen. De boksbond voor jonge vrouwen zal zoals zoveel instellingen daar ten onder gaan en met een nieuw gezicht herrijzen.
Melissa: In de helft van het boek dacht ik wel, hmmm, ik zal iets meer nodig hebben dan enkel die bokswedstrijd. Je voelt als lezer hoe je tussen twee meisjes staat en je moet beschermen tegen die punchen, maar er zit ook tederheid in het boek. Door erover te praten vind ik het boek nu nog beter dan zojuist.
ZWARTE SEPTEMBER van Sandro Veronesi – Prometheus (2025) – 260 p.
Sandro Veronesi (Italië, °1959)
Ruth: Ik heb Sandro Veronesi in Passa Porta mogen interviewen. Heel interessant was dat. Ik heb hem niet horen zeggen dat ik hem Sandro mocht noemen, dus noem ik hem verder Mijnheer Veronesi (de zaal lacht).
Veronesi is een heel goede schrijver, zo iemand die van in het begin kan zeggen dat iets
staat te gebeuren en dat de volle 260 pagina’s kan volhouden. We volgen een twaalfjarige jongen op vakantie in Italië, het is warm en we zitten onder de parasol.
Hij heeft een zusje, die niet onbelangrijk is voor het verhaal, en twee ouders. Op het strand wordt hij verliefd op een meisje van een ander gezin naast hem.
De setting, de warmte, de hitte, en het feit dat hij op een breekpunt staat tussen kind en adolescentie, is belangrijk. In de buitenwereld, die hem binnenkomt via de radio, gaat veel aandacht naar sport en de Olympische Spelen. Ook dat wordt ook een ruptuur. Het boek getuigt van een diepgaande kennis over de menselijke psyche.
Ibe: Het is geen alleswetende verteller. We kijken naar het perspectief van het jongetje, hij is ergens in de vijftig op dat moment en hij blikt terug op die ene zomer die hij heeft meegemaakt als dertienjarige. In die zomer is voor hem alles veranderd, hij heeft er een trauma op nagehouden. Er is dus een ‘voor’ en een ‘na’. Wat het boek verheft is de betrouwbaarheid van het hele verhaal. Er zijn zoveel details die de schrijver dag per dag kan uitlichten dat we ons de vraag kunnen stellen of dit een vertelling op meta-niveau betreft of een soort van verlangen uitdrukt naar eenduidige waarheid. Mijn eerste Veronesi en ik heb het heel graag gelezen!
Jesse: Het is moeilijk om over het boek te spreken zonder prijs te geven wat er gebeurt. Het ‘iets’ dat staat te gebeuren wordt laat aangekondigd in het boek.
Melissa: Ik zat zo vol verwachtingen. Veronesi neemt je mee in het verhaal maar toch bleef ik een beetje op mijn honger zitten. Heel mooi boek maar niet zijn beste.
BLOEDBOEK van Kim de l’Horizon - De Geus (2025) - 336 p.
Kim de l’Horizon (Zwitserland, °1992)
Melissa: Kim de l’Horizon is een Zwitserse schrijver. Bloedboek is een autofictioneel werk. De ik-verteller
is non-binair, net als de schrijver. Het boek roept de sfeer op van een coming out-roman waar de taal heel belangrijk is. Het is gericht aan de grootmoeder van de ik-verteller die haar geheugen verliest en niet meer kan praten. Ik had het boek graag in het Duits gelezen en denk dat ook de titel hiermee beter tot zijn recht zou komen. Het betreft de familie geschiedenis van een persoon met aandacht voor de grootmoeder, de jongere zus en zichzelf. Er zijn heksen, er is obsessie, er is heel veel …
Een vloeibaar boek, veranderlijk, hybride. Dit boek heeft de Deutscher Buchpreis
gewonnen, en nog veel prijzen met evenveel vertalingen. Ik denk dat er veel verloren gaat in de vertaling.
Ruth: Ik had het ook bijna niet uitgelezen maar ben toch blij dat ik het wel deed. Er zijn vijf hoofdstukken, alle vijf in een totaal andere taal geschreven. Zo komt er Engels aan bod, dan weer een andere moderne taal. Het is geen boek om per tijdspanne van tien minuutjes te lezen, maar als je er tijd voor maakt en je kan erin verdwijnen dan is dit wel smullen. Die veelheid is soms geniaal, niet te beheersen, er zit een soort van echtheid in het schrijven.
Ibe: Mijn grote frustratie in dit boek is dat er zoveel goede ideeën in zitten, ook rond taal, de moedertaal, wat we erven, de stamboom. De verteller wil een stem geven aan de vrouwen in de familie die nooit een stem hebben gekregen, maar dat gegeven wordt dan zo ondergesneeuwd, volgeschreven en bombastisch dat ik het gevoel had dat de ideeën geen ademruimte kregen.
Jesse: Het schrijven is zeer intuïtief, zoals iemand die alles van zichzelf wil afschrijven. In dat opzicht lijkt het te gaan over wie aan het schrijven is en maak ik me zorgen. Gaat die persoon eruit geraken? Oh, ik ben blij dat hij het boek heeft afgekregen (de zaal lacht). Maar het is wel mijn lievelingsboek van de drie (nu barst de zaal het uit van het lachen). Ik ben wel heel kritisch maar vond dit het spannendste boek. Ik heb het kapot gelezen (hij toont zijn boek en de zaal lacht).
(nvdr: Iemand uit het publiek had het boek in het Duits gelezen en raad het verder ook aan om het in het Duits te lezen.)
MUZIKALE OMLIJSTING:
Helena Casella (°2001)
Een intrigerende stem.
DE VIER SIGNALEMENTEN:
SCHILFERS van Lenny Peeters – Prometheus (2025) – 221 p.
Melissa: Ik ben zo blij dat ik dit boek mag aanraden. De nieuwe Lenny Peeters met Schilfers, als opvolger van Dochter (2018),
welke de Bronzen Uil heeft gewonnen en de prijs voor beste debuut. Als je haar eerste boek gelezen hebt en Lenny een beetje kent, weet je wel wat je te wachten staat. Zo heeft ze ook al mijn verwachtingen ingelost inzake haar donkere, duistere en onbehaaglijke universum. Het gaat over een broer en een zus, Felix en Louise die een heel hechte band hebben. Maar er is meer aan de hand, er is trauma, iets is gebeurt in het verleden. Felix begint op een bepaald moment stemmen te horen en die stemmen hoor je ook in het
boek. Een zeer uitgebeende taal, geen woord te veel of te weinig, maar niet voor watjes!
OPBOKSEN TEGEN HET INERTE. De doodsdrift bij Freud van Paul Moyaert – Uitgeverij Vantilt (2014) – 168 p.
Jesse: Het is een theoretisch boek en ik heb inmiddels drie andere boeken van deze schrijver gelezen waar hij verder doorwerkt op dit filosofische onderzoek naar aanleiding van een essay van Freud waarin Freud een opmerking maakt over iets wat nergens inpast, namelijk de doodsdrift.
Paul Moyaert gaat in tegen onze romantische manier van denken over het zelf destructieve in de mens en ziet de doodsdrift eerder als een soort kracht die inertie produceert: bijvoorbeeld als een steen die per ongeluk tot leven werd gebracht en opnieuw naar steen wil terugkeren.
Hij zet de mens neer als een vat vol tegenstrijdigheden waar we zelf een coherent verhaal van willen maken. Een zin uit het boek die laat reflecteren: Leven is, een complicatie van het levenloze. Leven is, aan de macht van de dood ontrukt worden. Lees het boek! (luid applaus in de zaal)
LUDWIG van Jana Antonissen – De Bezige Bij (2025) – 218 p.
Ibe: Ik keek heel erg uit naar het debuut van Jana Antonissen niet enkel omdat ik graag haar column lees in De Morgen maar ook omdat ik haar een schandalig cool persoon vind! Ik werd uitgenodigd op haar boekvoorstelling waar ze in gesprek ging met een – eveneens schandalig cool persoon -, namelijk onze eigen Anna Luyten (de zaal applaudiseert). Alvorens het gesprek van start ging werden alle aanwezigen uitgenodigd om een shotje Vodka te nemen. Toen had ze bij mij nog een extra streepje voor. Yes! De literatuur is nog niet dood! (zaal lacht). Dit boek heeft al mijn verwachtingen ingelost. We volgen Mira, een jonge vrouw, die terugblikt op haar tijd in een experimenteel theatergezelschap.
Dit gezelschap zette een utopisch project op in Duitsland onder leiding van een heel illustere cult regisseur, Ludwig. Dat theatergezelschap is vijf jaar ervoor ontbonden wegens grensoverschrijdend gedrag, en er komt ook een rechtzaak. Mira neemt haar eigen relatie tot Ludwig onder de loep en staat heel erg stil bij haar eigen verantwoordelijkheid hierin. Het gaat over de diffuse lijn tussen grensoverschijdend gedrag en het slachtofferschap. Het is een verstandige en gewaagde roman over het ambigue rond macht, grenzen, schaamte en verantwoordelijkheid. Een spannend boek dat goed doorleest!
OVERGAVE OP COMMANDO van Nadia de Vries – Uitgeverij Pluim (2025) – 159 p.
Ruth: Terwijl wij hier zitten, wordt dit boek boven het doopvont gehouden in Het Paard Van Troje. Nadia de Vries had eerder Bakvis geschreven en ik was erdoor gecharmeerd. Het hoofdpersonage in haar nieuwe boek is nu Schelvis. Dit lijkt misschien subtiel belachelijk maar dat is het niet, want als je ervan zou dromen om ooit een boek te schrijven dan zou het in ‘niets’ lijken op dit (zaal lacht). Je wordt meegezogen in een universum met een eerder grappige pen. Het gaat over een meisje die in verschrikkelijke omstandigheden geboren wordt. Ze is lelijk en haar mama is ook lelijk, dat zegt ze ook zelf en ze heeft een gigantische bult op haar kaak. Er is een zeer verontrustende vanzelfsprekendheid in transgressie
naar geweld. Ze wordt dakloos, komt op straat terecht, belandt bij een oude man die haar een kamer geeft en ze zegt dat hij ‘dwalende handen’ heeft. Zulke zaken worden allemaal luchtig aangetikt en dan krijgt ze onderdak bij Tania, die freelance journaliste is waar ze haar miserieverhaal kan droppen. Het lijkt over futiliteiten te gaan maar de verontrustende ondertoon getuigt van het tegendeel.
DE VOORUITLEZER:
Vincent Van Meenen
Totale stilte heerste toen Vincent (°1989) voorlas uit zijn aangrijpende poëziebundel alle fonteinen. Ontroerend sterk.
"alle fonteinen gaat over de liefde – en de haat – die we koesteren voor degenen die ons verlaten hebben. Van Meenen weet dat rouw geen cirkel is, maar een spiraal.” – Nadia de Vries voor De Standaard Boekhandel
De avond wordt afgesloten met een ontladende tombola waar men de boeken kan winnen die werden voorgesteld.
De besproken boeken worden aangeboden op de aanwezige boekenstand.
Ontdek de leeswereld van Ruth, Ibe en Melissa.
Volgende Uitgelezen gaat door op dinsdag 27 mei 2025 om 19u30 in DE VOORUIT - Viernulvier.
_______________
Uitgelezen is een programma van Behoud de Begeerte en VIERNULVIER in samenwerking met Bibliotheek De Krook, Iedereen Leest en Poëziecentrum.
Ria Martens
Foto Ruth cop. Michiel Devijver
