21.4.21/17b: Tijdperk van de maker

Racefietsen, bakfietsen, stadsfietsen, ligfietsen, designfietsen,... ; nostalgisch, futuristisch, praktisch, eenvoudig, hoogtechnologisch, elegant, robuust,... ; in staal, in hout, in leergestoken, uit het nieuwste ecologische materiaal. Will Jones brengt in 'Fietsenmakers' 88 vaklieden samen van over heel de wereld. Met tekst, uitleg en prachtige foto's brengt hij ons binnen in deze wondere wereld van ambachtslui. En wat heeft deze bonte verzameling fietsenmakers gemeen, of het nu gaat over kleine ateliers of over familiebedrijfjes, ze creëeren allen fietsen, met de hand en met heel veel liefde voor het vak gemaakt.

"Craftsmanship names an enduring, basic human impulse, the desire to do a job well for its own sake.", schrijft Richard Sennett in zijn intrigerend boek 'The Craftman' over de mens als maker. Maar als deze 88 creatieve fietsenmakers vanuit hun vakmanschap hun ontwerpen tot leven brengen ontstaat er iets dat hunzelf ver overstijgt.

"De fiets, een van de grootste vindingen van de mens, is om vele redenen het vervoermiddel voor hen die een eenvoudig leven willen leiden. De fiets vervuilt niet, is gezond, maakt geen lawaai, is nauwelijks gevaarlijk, maakt zijn of haar berijder vrij en autonoom, is in hoge mate mens- en milieuvriendelijk. De fiets leert ons weer leven met een menselijke maat en tempo.", schrijft Ton Lemaire in zijn werk 'De val van Prometheus' over de keerzijden van de vooruitgang. En als de 88 fietsenmakers hun op maat gemaakte creaties, waar ze hart en ziel in staken, aan de klant afleveren, leveren ze meer dan een vervoermiddel af, ze scheppen ware kunstwerken.

"Fietsen is een bevrijding. Ik word er gewoon vrolijk van; terwijl de lucht en het straatleven voorbijzoeven, voel ik telkens weer een intense opwinding", schrijft David Byrne, bekend van Talking Heads, in zijn boek 'Op de fiets'. En de 88 vaklieden hun kleinschalig geproduceerde scheppingen geven niet alleen bevrijding en opwinding, ze zijn de bezieling van een nieuwe revolutie.

De fiets is voor Will Jones tijdloos en springlevend, spreekt tot de verbeelding en is de bezieling van een nieuwe en noodzakelijke revolutie. En de 88 fietsenmakers, stuk voor stuk vaklieden, de helden van deze omwenteling. Of zoals deze fietsmakers het zelf verwoorden. "Ik denk dat de massaproductie de fiets minder waardevol heeft gemaakt. Maar wie ooit op een handgemaakte fiets heeft gereden, krijgt al snel respect voor het vakmanschap en de waarde van dit ambachtelijk product." (Paul Hillbrick, Hillbrick Bicycles, Sidney). "De massaconsumptie heeft in veel delen van de westerse wereld een soort grens bereikt en internet heeft de afgelopen tien jaar voor een ware revolutie in de verkrijgbaarheid van 'spullen' gezorgd. Alles is overal en altijd verkrijgbaar. Mensen gaan op zoek naar iets bijzonders; ze voelen weerstand tegen de norm en de veel te groot geworden supermerken in deze consumptiemaatschappij." Peter Richardson, Wren Bicycles, Londen). Dus "waarom maatfietsen in opkomst zijn? Omdat mensen op zoek zijn naar echt vakmanschap en identiteit." (James Selman, Beloved Cycles, Portland) " Het heeft dus niet rechtstreeks met fietsen te maken, maar met een algemene reactie op het 'in massa geproduceerde bestaan'. Met maatfietsen gebeurt hetzelfde als wat met bier, voedsel, handnijverheid, muziek en nog veel meer gebeurd. We zijn in het tijdperk van de maker beland." (Michael Downes, Art&Industry, Portland)