Hardnekkige immigranten
Dit jaar 2022 ging de nobelprijs voor de geneeskunde naar de Zweed Svante Pääbo. Terecht. Deze pionier in de nieuwe wetenschap van de archeogenetica wist met zijn team het neanderthalergenoom te ontcijferen en toonde ook aan in welke mate wij, Homo Sapiens, verwant zijn aan deze archaïsche mensensoort. Johannes Krause maakte deel uit van dit team en twintig jaar later is ook hij een meer dan gewaardeerde autoriteit in het onderzoek naar onze genetische geschiedenis. En, hij is aan het schrijven geslagen! Met de hulp van wetenschapsjournalist Thomas Trappe vertelt hij in zeer bevattelijke taal onze, lees Europese, (genetische) geschiedenis en beantwoordt hij zo, via de archeogenetica, in 'De reis van onze genen' enkele grote vragen, soms op verrassende wijze.
Hoe kwam de Homo Sapiens in Europa terecht? Hoe zagen die eerste Europese Sapiens eruit? En waarom zo en nadien anders? Hoeveel van hun schuilt er nog in ons? Langs welke weg drong de landbouw zich op? Wat is de oorsprong van de Indo-Europese talen? Hoe en wanneer kwam het paard, het brons en de pest in Europa? Wat kan de genetica ons leren over de geschiedenis van ziektes, virussen en bacteriën in en uit Europa? Deze en andere boeiende vragen trachten Krause en Trappe te beantwoorden.
En vooral, in welke mate is ons, lees Europees, eigenlijk wel ons verhaal? Want als je één ding leert uit de reis van onze genen, is dat 'ons' iets zeer relatief is, dat (im)migratie en culturele uitwisseling altijd een cruciale rol hebben gespeeld, spelen en zullen blijven spelen, dat de reislust er bij de Homo Sapiens altijd in zit, dat grenzen komen en gaan en dat er geen rede is tot fanatisme of fatalisme.
De reis van onze genen is geen stoffig academische weergave van onze geschiedenis en die van onze genen, ook al is er een absolute wetenschappelijke autoriteit aan het woord, het is een boeiend reisverhaal, vlot en scherp vertelt dat tot meer dan interessante inzichten leidt. En vermits de archeogenetica absoluut niet stilstaat, telkens weer nieuwe ontdekkingen doet, is er van de hand van dezelfde auteurs een nieuw, al even fascinerend boek verschenen 'De reis van de mensheid', waarin ze buiten de grenzen van Europa treden en ook naar de toekomst kijken. Maar daar later meer over. Archeogenetica; wordt vervolgd...
Synopsis
Overzicht van de verspreiding van de mensheid vanaf de prehistorie met behulp van modern erfelijkheidsonderzoek.