Eén grootse daad een indrukwekkend mooi boek, de combinatie van een spannende plot met een historische setting die goed onderzocht en geloofwaardig is

Eén grootse daad is een aangrijpend oorlogsverhaal dat je meeneemt naar Italië tijdens de Tweede Wereldoorlog. De proloog start met een vluchtscène waarin Lili met kleine Theo op de vlucht moet slaan voor rondvliegende kogels nadat ze gedreven door de hongeraardappelen wou uitgraven.

Je weet al meteen als lezer dat die passage nog zal terugkeren. Nadien start deel 1 in Italië, 1940 waar de Joodse vriendinnen Lili en Esti proberen een normaal leven te leiden tot onder de beknotting van de rassenwetten in het fascistisch Italië.

Het boek vertelt het verhaal van Lili, een jonge vrouw die de zorg krijgt over de kleine Theo, precies op het moment dat de rassenwetten van Mussolini het leven van Joodse gezinnen onmogelijk maken. Esti, enkel jaren ouder dan Esti werkt door temperamentvol karakter als ID-vervalser om Joden uitItalië weg te krijgen. Terwijl de Duitse bezetting steeds harder wordt en de zwarthemden van Mussolini daar gretig in meegaan slaan ze uiteindelijk op de vlucht naar het platteland om oorlogskinderen te verbergen en later vinden ze onderdak in een klooster in Florence. Daar vervalsen ze, vermomd als nonnen, papieren voor het verzet. Wanneer het klooster getroffen wordt door een ramp en Esti zwaargewond raakt, smeekt ze Lili om voor haar zoon Theo te zorgen. Doodsbang begint Lili aan een gevaarlijke reis naar het zuiden, door bezet gebied en gebombardeerde steden, vastberaden om Theo veilig houden.

Terwijl de oorlog om hen heen steeds dreigender wordt, probeert Lili Theo te beschermen en een veilige plek voor hem te vinden. Het is een verhaal over moed, overleven en de keuzes die mensen maken in tijden van gevaar maar ook het verhaal van verraad en nietsontziende gruwelijkheid onder de bezetting en volksdemagogie.

Wat mij het meest trof, is de manier waarop Hunter de sfeer van oorlogstijd weet op te roepen. De beschrijvingen zijn zo beeldend dat je het gevoel hebt door de smalle straatjes van Italiaanse dorpjes te lopen, voortdurend op je hoede. Die knagende beklemming blijft het hele verhaal achter je aan zitten waarbij je naar het eind van het boek tijdens de bevrijding evengoed ademhaalt als Lili zelf.

De band tussen Lili en Theo is hartverwarmend en maakt dat je als lezer mee blijft leven tot de laatste bladzijde. Het boek laat niet alleen de verschrikkingen van de oorlog zien, maar ook de kleine momenten van menselijkheid en hoop die mensen op de been houden.

Aan het einde blijven er een paar vragen onbeantwoord, wat realistisch aanvoelt, maar dit is het verhaal van Lili en Theo en niet van de randfiguren hoe belangrijk die ook zijn.

Eén grootse daad een indrukwekkend en mooi boek. Het combineert een spannende plot met een historische setting die goed onderzocht en geloofwaardig is. Voor iedereen die houdt van historische romans, verhalen over moed en overlevingskracht, en boeken die je aan het denken zetten over wat jij zelf zou doen in zulke omstandigheden, is dit zeker een aanrader.

Niettegenstaande dit een fictief verhaal is de ‘Noot van de auteur’ achteraan het boek overtuigend genoeg om te weten dat dit niet zo maar een zoveelste oorlogsverhaal is. Georgia Hunter is zelf een dochter van Holocaustoverlevers. Haar uitleg en omkadering van haar onderzoekswerk maakt dit verhaal nog sterker dan het is.