Valérie van Gents MilieuFront
“Lees en vind de rebel in jezelf”. Met dit motto, zag de ‘GMF boekenclub’ het licht in 2021. Een groepje GMFers, of gewoon geïnteresseerde lezers, komen ongeveer 4 keer per jaar samen om een boek te bespreken. De boeken hebben altijd een link met duurzaamheid en/of ecologie. Eén van de lezers schrijft ook een korte bespreking, die opgenomen wordt in ons tijdschrift Frontaal.

Hoe ons verkeer steeds asocialer werd

19 januari 2025

De boekenclub van Gents MilieuFront las en besprak Het recht van de snelste. De besprekening verscheen in Frontaal zomer 2024.

Waarom zijn we gaan denken vanuit het perspectief van de auto? Waarom wordt er zoveel ingezet op een vlottere doorstroming. Hoeveel verkeersdoden zijn acceptabel?

De schrijfster beschrijft de (herkenbare) evolutie in haar denken. Ze staat stil bij het fileprobleem en waarom dat maar niet opgelost geraakt. De schrijfster hoopt dat fietssnelwegen een deel van de oplossing kunnen zijn. Op haar zoektocht naar oplossingen komt ze in contact met weerbarstige denkers zoals fietsprofessor Marco te Brömmelstroet. Sommige verkeersdeskundigen zien straten als pijpleidingen en verkeer als water. Als je de doorstroming beperkt op de ene plaats, zoekt het verkeer een andere weg. Anderen houden ook rekening met de mogelijkheid dat verkeersstromen kunnen opdrogen als het te moeilijk wordt. Mobiliteit kan gezien worden als een technisch probleem maar even goed als een sociologisch gebeuren. Er bestaat zoiets als een reistijdconstante: overal ter wereld blijken de meeste mensen zo’n zeventig à tachtig minuten per dag onderweg te zijn. Als mensen tijd winnen door zich sneller te verplaatsen, gaan ze zich meer of verder verplaatsen. Zo komen we bij het zwarte gat van de filebestrijding, wat verklaart waarom de files almaar terugkomen. Als je meer rijstroken aanlegt voor auto’s, komen er meer auto’s.

Het boek gaat ook in op hoe we de ruimte inrichten: zelfs bij de aanleg van nieuwe wijken vertrekt men bijna automatisch vanuit het standpunt van de auto. Dit is het gevolg van het toepassen van richtlijnen. Deze zijn weliswaar niet bindend, maar je wordt noodgedwongen een activist als je ervan wilt afwijken. Het vergt dus veel moeite om daar iets anders tegenover te stellen.

Een auto is een vervoermiddel, maar het kan een moordmachine zijn. De schrijfster opent onze ogen door erop te wijzen hoe we ongevallen beschrijven en hoe dat evolueerde in de tijd. Is het de auto of de automobilist die het ongeval veroorzaakte? Is het aangereden kind verantwoordelijk? Waar zetten we op in bij verkeerseducatie?

Aan het eind vraagt Verkade zich hoopvol af of we buiten het recht van de snelste kunnen. Bij de bespreking van het boek in maart 2024 dacht de boekenclub van GMF zo aan alle kansen die Gentspoort gaat creëren voor een andere publieke ruimte door de heraanleg van de vele Gentse plekken rond de nieuwe tramlijn.

Misschien is dat wel dé kracht van het boek: het verbeelden van een realiteit, waar andere rechten minstens even belangrijk zijn als het recht van de snelste.

Zin om mee te lezen met onze boekenclub? Stuur een mailtje naar boekenclub@gentsmilieufront.be!

Synopsis

Van files tot fietssnelwegen, van drempels tot deelauto’s: hoe we ons verplaatsen heeft enorme invloed op de inrichting van onze straten, onze steden én onze samenleving. Het bepaalt zelfs hoe we met elkaar omgaan. In dit boek gaan journalist Thalia Verkade en wetenschapper Marco te Brömmelstroet op zoek naar een antwoord op die ene belangrijke vraag: van wie is de straat? Ze ontdekken dat het verkeer onze publieke ruimte heeft overgenomen – en laten zien dat een radicaal andere inrichting mogelijk is.

Valérie van Gents MilieuFront
“Lees en vind de rebel in jezelf”. Met dit motto, zag de ‘GMF boekenclub’ het licht in 2021. Een groepje GMFers, of gewoon geïnteresseerde lezers, komen ongeveer 4 keer per jaar samen om een boek te bespreken. De boeken hebben altijd een link met duurzaamheid en/of ecologie. Eén van de lezers schrijft ook een korte bespreking, die opgenomen wordt in ons tijdschrift Frontaal.

Het recht van de snelste : hoe ons verkeer steeds asocialer werd
Titel:
Het recht van de snelste : hoe ons verkeer steeds asocialer werd
Auteur:
Thalia Verkade
# pagina's:
254 p. : ill.
Uitgeverij:
De Correspondent
ISBN:
9789083000718
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Verkeers- en vervoersproblematiek