Een voorliefde voor Aussenseiter

In al hun verscheidenheid maakten de films van de Duitse cineast Werner Herzog altijd een grote indruk op mij. Jeder für sich und Gott gegen alle (wat ook de titel is van zijn autobiografie), Fitzcarraldo, Auch Zwerge haben klein angefangen, Grizzly Man enzovoort. Ik besprak ze met mijn leerlingen. We onderwierpen ze in de voetsporen van de filosoof Leo Apostel aan een psychoanalytische benadering. Evenzeer was ik onder de indruk van zijn boek Over een voettocht door de kou. Een tocht van München naar Parijs waarmee hij de ziekte van Lotte Eisner, grande dame van de cinema, wilde bezweren. En zelfs van zijn sporadische optreden in de film. Zoals in Die andere Heimat van Edgar Reitz, waarin hij de rol speelt van de reizende onderzoeker Alexander von Humboldt.

In 2022 verschijnen zijn Herinneringen. Hierin geeft Werner Herzog ons een inkijk in zijn jeugd en afkomst maar vooral in de totstandkoming van zijn films. Aguirre, der Zorn Gottes bijvoorbeeld, met Klaus Kinski. De Duitse acteur die een toneelrecensent met eetgerei bekogelde al brullend: ‘Ik was niet groots, ik was niet geweldig. IK WAS MONUMENTAAL, IK WAS EPOCHAAL.’

Herzog heeft een voorliefde voor Aussenseiter. Zoals Bruno S. of Bruno Schleinstein die de rol speelt van de vondeling Kaspar Hauser.

Werner Herzog is filosofisch, soms lyrisch zoals in het stukje over zijn oude moeder die de laatste zes jaar van haar leven Turks leerde omwille van een vriendin die ze had leren kennen. En door Oost-Anatolië trok in kleine gammele bussen die ook levende schapen meenamen.