Vriendschap op drift in een verscheurde tijd
Met Narcis levert Judith Fanto een gelaagde, zintuiglijke en diep menselijk roman af over zes jonge mensen in het Wenen van het interbellum. Wat begint als een troostrijke vriendschap tussen de van Haarlem afkomstige Manno en zijn vijf leeftijdsgenoten, groeit uit tot een spiegel van een samenleving die in razend tempo fragmenteert.
Na de dood van zijn moeder belandt de jonge Manno in een voor hem vreemde stad, waar oorlog en ontworteling de toon zetten. In een zomerkamp ontmoet hij Béla, Max, Franzi, Bertl en Lotte – een bont gezelschap dat hem van wanhoop redt. Jaren later worden hun levens getekend door het oprukkend nazisme. Hun onderlinge banden worden onder druk gezet door ideologische verschuivingen, persoonlijke geheimen en maatschappelijke onrust. Wanneer één van hen zich schaart achter de nazi-ideologie, is het verraad dat volgt even pijnlijk als onafwendbaar.
Fanto schrijft contradictorisch met psychologische precisie en overdadige woordkeuzes, maar het werkt, is zelfs begeesterend. Ze schildert het Wenen van de jaren ’20 en ’30 met oog voor sfeer en detail: cafés, parken, schilderijen en parfums krijgen een tastbare aanwezigheid. De geurcomponist Béla doet denken aan Het Parfum, terwijl restaurator Manno’s vakkennis de roman verzadigt met materiaal en symboliek. Toch schuilt de kracht van deze roman niet enkel in de zintuiglijke rijkdom, maar vooral in de morele vragen die ze stelt (of net niet stelt): hoe ver reikt vriendschap wanneer de werkelijkheid splijt? Is waarheid altijd heilzaam, of is zwijgen soms de hoogste vorm van trouw?
Narcis is een ingetogen maar meeslepende roman die de kwetsbaarheid én veerkracht van menselijke verbondenheid onderzoekt. Judith Fanto toont zich een auteur die niet alleen schrijft over geschiedenis, maar haar voelbaar maakt tot in de poriën van haar personages.
