Tine Englebert
Leestip van Tine Englebert
"Laissez lire et laissez danser, ces deux amusements ne feront jamais de mal au monde." Voltaire

Duitse intellectuelen op de vlucht

7 juli 2020

Oostende, de zomer van 1936 is een spannende en sfeervolle reconstructie van een zomer aan zee van een kunstenaarsenclave. Duits-joodse schrijvers, intellectuelen en gelijkgezinden uit het interbellum ontvluchtten hun vaderland lang voor de oorlog uitbrak. Hun wegen kruisten elkaar in de zomer van 1936 in Oostende. Schrijvers als Stefan Zweig, Ernst Toller, Arthur Koestler, Joseph Roth en Irmgard Keun vonden elkaar terug in het gezelschap van ‘de vliegende reporter’ Egon Erwin Kisch en uitgever Walter Landauer. Vanaf het begin is het overduidelijk dat het met de meesten onder hen niet goed zal aflopen. Wegens drankproblemen bracht Keun lange perioden door in instellingen, Roth dronk zich letterlijk dood, Toller, Zweig en Koestler pleegden zelfmoord en Landauer stierf in het concentratiekamp Bergen-Belsen.

Schaevers beschrijft perfect de tijdgeest en de vlucht van deze bannelingen terwijl het nazisme zich steeds verder verspreidt. Ze drinken, filosoferen over de huidige situatie en trachten te overleven met de steeds minder wordende inkomsten die ze hebben. Op de Oostendse terrassen verdrijven ze hun ennui met drank en de aanhoudende queeste naar geld. Het zijn maanden vol vriendschap en passie, goede gesprekken, plannen, hoop en vrees.

De jonge schrijfster Irmgard Keun is de spilfiguur in Schaevers' relaas van deze bijzondere zomermaanden aan de Belgische kust. Zijn rode draad is de relatie tussen Roth en Keun. Van groot literair belang is deze zomer van 1936 niet echt. Grote werken werden er niet geschreven, lang verbleven de auteurs er niet. Door de toenmalige rechtstreekse treinverbinding tussen Parijs en Oostende, zakten kunstenaars af naar de koningin der badsteden. De reden dat ze er verbleven, was heel gewoontjes: Oostende was rustig en goedkoop. Als de zomer voorbij is, verdwijnen ze in alle windrichtingen.

Mark Schaevers illustreert het dagelijkse leven in ballingschap, met zijn petites histoires en zijn achterliggende tragiek. Hij rijgt vlot anekdotes aan elkaar en geeft tezelfdertijd bondige auteursportretten en een literaire context. Zijn onderwerp behaagt hem duidelijk. Mede door zijn vlotte pen evolueert deze kroniek naar een boeiende literaire reportage. Oostende, de zomer van 1936 is onderhoudende lectuur om even te vertoeven in de voetsporen van deze ballingschapsauteurs.

Synopsis

Kroniek van de ballingschap van een aantal Duitse schrijvers in Oostende in de jaren dertig, onder wie Joseph Roth, Egon Erwin Kisch en Stefan Zweig.

Tine Englebert
Leestip van Tine Englebert
"Laissez lire et laissez danser, ces deux amusements ne feront jamais de mal au monde." Voltaire

Oostende, de zomer van 1936 : Irmgard Keun, Egon Erwin Kisch, Joseph Roth, Stefan Zweig aan de Belgische kust
Titel:
Oostende, de zomer van 1936 : Irmgard Keun, Egon Erwin Kisch, Joseph Roth, Stefan Zweig aan de Belgische kust
Auteur:
Mark Schaevers
# pagina's:
141 p. : ill.
Uitgeverij:
Atlas Contact
ISBN:
9789045029122
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Duitse literatuur ; 1930-1940
Sfeer:
Intens

Gerelateerde leestips