Dystopisch en maatschappijkritisch
Je mag bij dit boek zeker stellen dat de titel de lading dekt. Deze titel wijst naar een Salomonsoordeel of een wijs besluit in een lastig geschil. In de bijbel verwijst men naar koning Salomo toen twee vrouwen die samen in een huis woonden, ongeveer gelijktijdig een zoon gekregen. De ene baby was gestorven. Beide vrouwen eisten het levende kind op. Ze vroegen Salomo een oordeel te vellen. Er was geen mogelijkheid om aan te tonen wie de waarheid sprak. Salomo stelde voor het levende kind in tweeën te hakken en de helften eerlijk te verdelen. De ene vrouw was bereid dat te aanvaarden, de andere maakte bezwaar en zei dat ze het kind liever levend in handen van de andere vrouw zag. Salomo concludeerde dat de tweede vrouw de echte moeder was en gaf haar het levende kind.
Het is dat ‘wijs of oordeelkundig’ besluit dat de rode draad vormt doorheen deze dystopische roman die niet leest als een dystopie maar eerder als een hedendaagse maatschappijkritische thriller waarbij er gedurig een constante dreiging hangt van SALOMON, of de overheidsorganisatie die ervoor zorgt dat kinderen goed opgevoed worden. Men is tot de conclusie gekomen dat niet de kinderen moeten geholpen worden bij disfunctioneel gedrag in het gezin maar het de ouder(s) is die moet verwijderd worden, naar ‘opvoedingskampen’. Een-kind-politiek en zelfs het recht ontnemen om kinderen te krijgen zorgt ervoor dat maatschappij in alle rust kan gedijen. Deze restrictie is niet het enige, er zijn ook talloze nieuwe maatregelen die voor duurzaamheid en redding van onze planeet zorgen. Die nemen niet bovenhand in dit verhaal maar gedurende de opbouw en verloop komen zij hier en daar in beeld waardoor de beklemming eigenlijk nog groter wordt. Het doet denken aan ’1984 van George Orwell’ maar ook niet meer dan dat.
Ze zijn fijnmazig aangebracht doorheen het verhaal van een werknemer van SALOMON die in eer en geweten haar oordeel velt of ouders wel goed voor hun kind zorgen. Zij gelooft in haar werk en het nut van SALOMON maar zoals bij elk individu is dat goed voor een ander maar zodra dit in de eigen leefwereld binnensluipt vertoont dit pantser scheurtjes. Zij is gescheiden van haar man en wil het allerbeste voor Juno, haar dochtertje dat bij haar woont en in de weekends bij haar ex-man. Die ex-man die nauwelijks naar zijn dochter omkeek en door enkele gebeurtenissen in zijn leven steenrijk is geworden wijzigt echter zijn gedrag. Ze heeft het als alleenstaande moeder niet gemakkelijk om rond te komen en in haar gedachten zoekt ze uitwegen om dat fortuin van haar ex te gebruiken om haar dochter beter op te voeden. Gelukkig in gedachten want SALOMON is overal aanwezig. Als dan haar ex-man meer en meer eisen begint te stellen begeeft ze zich op gevaarlijk terrein. Die gedachten kunnen werkelijkheid worden.
Er komen meerdere personages aan bod die het leven van de ik-persoon, de mama van Juno vorm geven maar die je ook in de sociale omgang met elkaar onder het ‘juk’ van SALOMON onderdompelen. Gestaag wordt tussen het beeld dat je krijgt over die toekomstige maatschappij de spanning opgebouwd die uiteindelijk nog een eind voor het einde zijn climax krijgt. En dat is goed want gelukkig heeft Jacqueline Zirkzee vakkundig de gevolgen daarvan in een breed uitgesponnen na-verhaal verwerkt waarbij keerzijde van het werk van SALOMON langzaam bij de lezer doorsijpelt.
Een sterk verhaal dat niet zomaar in een vakje kan geduwd worden, een verhaal dat je doet nadenken over onze toekomst.
(Alleen jammer dan het zo’n onzorgvuldige redigatie heeft gekregen, getuige foute betrekkelijke voornaamwoorden en typfouten).
