Een juweeltje
Das Archiv der Gefühle, de laatste roman van de Zwitserse Duitstalige auteur Peter Stamm, gaat over de vraag of we onze kansen in het leven herkennen. Een eenzame ik-verteller van midden vijftig trekt zich, nadat hij zijn baan als archivaris verloor, terug in zijn herinneringen aan een vroegere liefde. Hij wijdt zijn eigen privé-archief aan deze vrouw met twee verschillende voornamen. De echte naam van zangeres Fabienne is Franziska, en het is veertig jaar geleden dat ze goede vrienden waren en hij zijn liefde aan haar bekende. Sindsdien trok hij zich steeds meer terug en leefde alleen in zijn verbeelding.
In het boek is Franziska alom present: in de herinneringen, in de imaginatie van de hoofdfiguur en in de schijnbaar echte passages. Deze mengeling van vertelde werkelijkheid en verbeelding maakt het vaak onduidelijk wat echt is en wat wishful thinking is van het hoofdpersonage. Stamm houdt dit consequent vol én dit maakt de roman uiteindelijk zo sterk.
Das Archiv der Gefühle draait om relaties, het falen ervan en de macht om over zijn eigen levensgeschiedenis te beschikken. Hoewel het verhaal zich uitstrekt tot in de coronaperiode wordt de lockdown nooit direct genoemd. Dit creëert op subtiele wijze de sfeer in de korte roman. Dit onheilspellende maar melancholische verhaal, met zijn hoopvolle einde over eenzaamheid, is een poëtisch hoogtepunt in een groeiende hoeveelheid coronaromans. De moraal van het verhaal, dat het eigen leven niet gearchiveerd kan worden, wordt in korte, ingetogen zinnen overgebracht. Stamm slaagt erin een ongelooflijk dichte, suggestieve sfeer te creëren. Een juweeltje van een boek dat wacht op een Nederlandse vertaling.
