Hallucinant sterk boek!

"De maan en de zon, gelijktijdig en bleek in de uitgeklaarde koele lucht, lijken te wachten wie het van de ander zal winnen, boven een provinciestad die naar het einde van de ochtend sukkelt; in dit ogenblik van onbeslistheid ontstaan hier en daar klonteringen van voertuigen, wolken uitlaatgassen, aberraties in de stroom van het verkeer."

Misschien heb ik het lezen van dit boek een hele tijd voor me uitgeschoven, omdat ik vreesde dat het niets voor mij zou zijn. Waarom wilde je het dan lezen, vraag je me? Alles wat ik anderen over dit boek hoorde vertellen, was lovend, dus ik wilde het een kans geven, hoewel ik me door Hertmans voorganger Oorlog en Terpentijn heb moeten sleuren.
Bij deze luidt mijn verdict klaar en duidelijk: excuses voor de twijfel, meneer Hertmans, want dit boek is werkelijk een must-read!

Nochtans heb ik het niet zo voor non-fictie, maar dit boek is duidelijk van een ander kaliber. Het predicaat "non-fictie" past ook niet helemaal, al berust het verhaal grotendeels op feiten: Stefan Hertmans kocht in 1979 een huis in het Gentse Patershol, woonde er 20 jaar, en komt pas later te weten dat zijn huis jarenlang bewoond werd door de Vlaamse SS-er Willem Verhulst. Hij doorploetert archieven, praat met nabestaanden, verdiept zich in 's mans levensloop, geïntrigeerd als hij is door dit verhaal.
Het resultaat van zijn zoektocht is verbluffend, en leest als een trein. In een interview vertelt hij dat hij zich verbaast over 'de banaliteit van het kwaad' die over Willem Verhulst hangt: deze collaborateur heeft zijn daden nooit in vraag gesteld...

Dit boek hoort volgens Stefan Hertmans thuis in een trilogie over 'zijn huizen ': De bekeerlinge gaat over zijn vakantiehuis in Frankrijk, in Oorlog en Terpentijn verhaalt hij over zijn geboortehuis en nu dus over zijn voormalige huis.
De vele feitenkennis, aangevuld met een sappig verhaal over een man die overtuigd was van zijn ideologie, maken van dit kleine persoonlijke verhaal een verhaal dat de grootsheid van de geschiedenis bevattelijk maakt.
Dank, Stefan Hertmans, voor dit hallucinant goede boek!