‘In oorlogen sneuvelt de waarheid als eerste’ (Aischylos)

Historicus Björn Rzoska reconstrueerde nauwgezet het oorlogstraject van zijn beide grootvaders. Hij was altijd in de veronderstelling geweest dat de ene grootvader een Vlaamse oostfronter was geweest en de andere een Poolse vrijheidsstrijder. Want zo werd het in de familie verteld.

Rzoska raadpleegde nooit eerder geconsulteerde stukken uit binnen- en buitenlandse archieven en hij kwam tot de vaststelling dat de historische bronnen een ander “oorlogsverhaal” vertelden. Aan het einde van het boek blijft niets van de verhalen van beide grootvaders overeind.

De auteur beschrijft enkele van de plaatsen die bepalend waren voor het verhaal van zijn familie: Lalkowy en Breslau in Polen, Montormel in Normandië. Zijn zoektocht eindigt dicht bij huis, in Waasmunster, waar beide grootvaders op een boogscheut van elkaar gingen wonen. Vandaar de titel: gedeelde grond.

Beide grootvaders verschilden niet alleen in hun politieke keuzes, maar waren ook tegenpolen wat hun karakter betreft.

In zijn familie is niet iedereen onverdeeld tevreden met het boek, zegt Rzoska, Hij heeft nog getwijfeld of het boek wel moest geschreven worden, maar de historicus in hem heeft het gehaald. De verhalen van beide grootvaders blijken bovendien nog steeds relevant in onze hedendaagse maatschappij.