Wie is monsieur Hawarden?
Monsieur Hawarden is een boekje van amper 50 pagina’s, al geloof je dat niet als je het in je hand hebt. Dat ligt aan de editie. In de meest recente versie krijg je naast de novelle van De Pillecyn ook een voorwoord van Tom Lanoye en een uitgebreid historisch onderzoek van Annick Lesage voorgeschoteld. Het geheel maakt het verhaal interessanter.
Om een kort verhaal nog korter te maken: monsieur Hawarden is een vrouw die zich als man verkleed ophoudt in het Belgische Ligneuville en er na enkele jaren sterft. Punt. De Pillecyn geeft weinig informatie meer vrij, zoals de beweegredenen van monsieur Hawarden om in mannenkleren te verschijnen of het verleden van zijn personage.
Het licht dat Annick Lesage schijnt op de historische figuur van monsieur Hawarden, alias Mary Gillibrand, geeft daarin meer voldoening. We lezen over haar kattekwaad op verschillende Parijse scholen en haar vriendschap met George Sand. Lesages monsieur Hawarden is onbeduidend ‘mannelijker’ qua karakter dan die van De Pillecyn, maar ook uit het onderzoek mag het niet duidelijk zijn: is monsieur Hawarden een transman, een non-binair persoon, of iemand waarvoor nog geen categorie benoemd is?
In principe doet het er niet toe. Het feit blijft dat De Pillecyn een mooi stukje tekst heeft geschreven, al ligt mijn fascinatie vooral bij het sensationele onderzoek dat Lesage heeft neergepend. De Pillecyn blijft voorzichtig, onduidelijk en hangt vast in een binaire gedachtegang over gender, wat gezien zijn tijdsgeest (of politieke voorkeur) misschien niet verwonderlijk mag zijn. Lesage gaat daarentegen tot op het bot, heeft elke mogelijke link met of verklaring voor het ontstaan van het personage Hawarden uitgezocht en dat maakt het boek zo waardevol om te lezen.
Synopsis
Een als man verklede vrouw trekt zich, gedreven door een ongelukkige liefde, terug in een landhuis, haar dagen vullend met wandelingen en terugblikken op haar mislukte leven.