Verandering, die onophoudelijke verandering
Het is zelden dat het ritme van het boek het ritme van de tijden en thema evenaart, wat ook de bedoeling duidelijk was, het ritme van de tijd 1919 tot 1938 weergeven, om de lezer de kakafonie van de periode te laten ervaren. Je zou kunnen zeggen; dit boek voelt aan als een jazz plaat, met onvoorspelbare twists and turns die het ritme op slag veranderen en andere tonen uitschallen, je weet het gewoon niet wat er zal komen.
Het zou zonde zijn om hier alles op te sommen wat in het boek vermeldt wordt maar ik kan garanderen dat het een hele waslijst is waar geen enkele overbodig was. Maar ik had toch graag iets meer aandacht voor kolonialisme gehad in dit boek wat toch wel een belangrijk aspect was van het leven in het westen tussen 1914 en 1939. Doch is het boek desondanks zeer zeker de moeite waard.
Duidelijk is evenwel dat Philipp Blom een kant kiest in dit verhaal, namelijk van hen die niet in de wolken vertoeven; de titel betekend immers twee zaken. Het slaat immers enerzijds op de wolken die als enige onveranderd leken op amper 20 jaar maar anderzijds ook op het verlies van contact met de werkelijkheid en empathie dat zovelen gewillig in meegingen op het ritme van decadentie of totalitarisme daar tegenover plaatst Blom een hele reeks bonte personen (van schijnbaar grijze burgerije leden tot overtuigde anarchisten) die op hun eigen manier en context verzet boden, niet door halstarrig verandering te weigeren maar door een anker van humanisme blijven kranig vasthouden wanneer iedereen rond hen die leek in te ruilen voor te stijgen tot de wolken en de zon en sterren die daar achter zouden schuilen.
De moeite waard voor iedereen die zich afvraagt hoe men dient om te gaan met razendsnelle maatschappelijke veranderingen en het interbellum van een meer culturele kant wil benaderen.