Je kan natuurlijk de tijd niet terugdraaien maar dit mag nimmer vergeten worden

Er komt heden ten dagen heel wat los over de misdaden in de kerk, en dat gaat ver, machtsmisbruik, seksueel misbruik, psychische en fysische onderdrukking of ongehuwde zwangere meisjes die vervolgens hun baby moeten afstaan. Ik las een tijd terug ‘Stil in mij’ van Danielle Hermans & Esther Verhoef, een boek dat me diep raakte en ik was woedend, ook nu weer.

Iedereen heeft het programma ‘Godvergeten’ wel gezien of er tenminste over gehoord, het seksueel misbruik, verhalen die niemand onberoerd lieten. In dit boek gaat het over uitbuiting, slavenarbeid waarvan iemand tot zei: “Het klooster was een fabriek en wij het verdienmodel.”

Het ontstaan van die tehuizen, instellingen van De Goede Herder dateert al van 1860. Christel Don schreef hierover een naslagwerk over de uitbuiting van jonge meisjes tussen de de periode 1860 - 1980. In dit boek staat het tehuis van De Goede herder in Amelo centraal omdat andere instellingen vergeIijkbaar waren en Amelo stond te boek als het afvalputje van de jeugdzorg. Er moet wel bijgezegd worden dat het niet alleen in die instellingen slecht liep, evengoed hebben we het over een maatschappij die niet wist hoe om te gaan met jongeren die het moeilijk hadden met zichzelf of hun leefsituatie. Dat waren voor velen ‘gevallen meisjes’ maar men had er, vooral vroeger, veel hardere benamingen voor, penitenten, sujetten, boetelingen, zondaressen…

Alle instellingen werden geleid door nonnen die naast de gebruikelijk geloftes van armoede, gehoorzaamheid en kuisheid ook soms een vierde hadden namelijk ‘zielenijver’. Dit kwam ook sterk tot uiting in kloosters waar heropvoeding door arbeid als therapie werd beschouwd. Veel vrouwen wouden na jaren in het klooster niet meer terugkeren in de maatschappij en traden dan ook in. Anderen die na hun vrijlating nooit geleerd hadden hoe het er aan toeging in de echte maatschappij en last hadden last om voor zichzelf op te komen. Ze kwamen uit een wereld van tucht en orde, van een kil en koud regime en waren plots vogelvrij in een maatschappij die hun voorheen uitspuwde.

In het tehuis was het verboden om vriendschappen te sluiten, er was een volledig gebrek aan persoonlijke ontwikkeling en onderwijs, ze mochten niet eens hun eigen naam behouden!

Alle slachtoffers van misbruik zijn voor het leven beschadigd en getraumatiseerd, velen krijgen nog steeds geen erkenning. Zelfs de huidige directeur bagatelliseert de getuigenissen en volgt daarmee de lijn van de kerk die al tientallen jaren de misdaden binnen de kerk in de doofpot tracht te houden. Je kan natuurlijk de tijd niet terugdraaien maar dit mag nimmer vergeten worden.

Christel Don schreef eerder ook het boek Afstandsmoeders, en over de meisjes van De Goede Herder was er een VPRO documentaire.