De grens tussen collaboratie en spionage was voor de Gentenaars moeilijk te zien
In Gent is er een sterke beweging om in de publieke ruimte naar de inzet van vrouwen in onze maatschappij te verwijzen. De Louisa d’Havébrug, een fiets- en voetgangersbrug, die de Stropkaai met Bellevue over de Schelde verbindt, is een van de resultaten ervan.
Tot de bouw van deze brug was Louisa d’Havé voor mij een nobele onbekende. Het boekje dat haar achterkleinzoon, Marijn Van Laere, over haar schreef bracht daar verandering in.
Tijdens de eerste wereldoorlog werden in opdracht van het Duitse leger in de textielfabriek van vader d’Havé militaire voorwerpen, zoals patronengordels en zandzakjes om de loopgraven mee te versterken, gemaakt. Wat de Duitsers niet wisten was dat dochter Louisa vanuit die fabriek, als spionne 40B, geheime informatie aan de Belgische Militaire inlichtingendienst bezorgde. Het allereerste stoffen gasmasker was een van die overgesmokkelde attributen. Ook Vader d’Havé en de oudste zus van Louisa werkten actief mee aan de spionage.
Ondertussen zagen de Gentenaars met lede ogen hoe Duitse officieren ongedwongen met de familie d’Havé omgingen en ze verdachten de familie van collaboratie.
Het was dan ook te verwachten dat de familie na de oorlog op veel onbegrip en argwaan bij de Gentenaar botste. Alhoewel koning Albert I aan Louisa, en postuum aan haar vader, het kruis van ridder in de Leopoldsorde verleende, duurde het nog tot 1934 eer Louisa positieve aandacht in de pers kreeg en de naam van de familie gezuiverd werd.
Nu meer dan 100 jaar later krijgt Louisa d’Havé niet alleen erkenning doordat haar naam aan een stijlvolle brug gegeven is maar ook door het boekje waarin haar achterkleinzoon op heel heldere manier haar verzetswerk beschrijft.
Citaat uit Sportwereld, 6 juni 1934 (opgenomen in het boek van Marijn Van Laere)
“De ellebogen op tafel geleund, zwijgt spionne 40B, wijl haar echtgenoot haar meewarig aanziet. Ze denkt aan de sombere oorlogsdagen, aan de ontelbare gevaren die ze geloopen heeft, aan den electrischen draad, aan de ondervragingen en aan de ongenadige schaduw van de terechtstellingspaal…”
