Een boeiend portret van “three prodigal fathers”

Mad, Bad, Dangerous to Know: The Fathers of Wilde, Yeats and Joyce is een intieme studie over de vaders van drie van de grootste schrijvers van Ierland door een van de meest begenadigde vertellers uit de hedendaagse Ierse literatuur, Colm Tóibín. “A father ... is a necessary evil”, zei Stephen Dedalus in Ulysses. Sir William Wilde, John Butler Yeats en John Stanislaus Joyce zijn de drie Dubliners die – in een tijdspanne van minder dan 30 jaar – de vaders waren van drie van de grootste schrijvers die de Engelse taal ooit heeft gekend: Oscar Wilde, William Butler Yeats en James Joyce. Tóibín neemt de drie auteurs onder de loupe en onderzoekt de beïnvloeding door hun vaders. Met veel humor, maar ook met veel gevoel stelt Tóibín ons voor aan Wilde senior, oog- en oorchirurg en een auteur van werken over archeologie en Ierse folklore wiens smaadzaak die van zijn zoon voorspelde; aan de oudere Yeats, een verarmde kunstenaar die regelmatig in minder florissante financiële omstandigheden verkeerde; en aan vader Joyce, een alcoholist die nauwelijks voor zijn eigen gezin kon zorgen. Tóibín toont aan hoe elk van deze mannen een lange schaduw werpt over het leven van hun beroemde zonen, én over de werken waarvoor deze gekoesterd en gevierd worden. Maar hij suggereert ook dat het alleen dankzij een zekere vaderlijke afwezigheid was dat hun zonen hun genie in de wereld konden vrijgeven.

Tóibín evoceert een boeiend portret, niet alleen van “three prodigal fathers,” zoals hij ze noemt, maar ook van Dublin in de 19e en vroege 20e eeuw als “a place of isolated individuals, its aura shapeless in some way, a place hidden from itself, mysterious and melancholy.”

Verbazingwekkend om te lezen. Tóibín heeft een scherp oog voor literaire subtiliteiten en bejegent de vaders met warmte en gulheid. Er valt iets interessants en inzichtelijks te lezen op bijna elke pagina. Sprankelend, subtiel, geestig, verhelderend, boeiend en vaak diep ontroerend.