Te lezen op eigen risico!

Ik had het voorrecht Ingrid Verhelst te leren kennen bij een schrijfoefening tijdens de eerste lockdown in maart: een online project waarbij elke deelnemer een rol kreeg toebedeeld en een korte situatieschets. Niemand wist wie zijn tegenspelers waren, pas toen het project ten einde liep, maakten we kennis met elkaar in een – met dank aan corona – zoomsessie.

Het verhaal (de briefromance) kwam tot stand door de brieven/mails die de deelnemers naar elkaar stuurden, al dan niet getriggerd door hints of beeldmateriaal dat ‘De Grote Manipulator’ ons sporadisch bezorgde. Tijdens deze workshop werd het me al overduidelijk dat Ingrid met een meer dan gezonde portie fantasie haar leven kruidt.

Vandaag, 8 november, zou ik coronaproof de voorstelling van haar nieuwste boek “Mijn zoon mijn monster” bijwonen. Maar het mocht niet zijn, enerzijds wegens de tweede lockdown en anderzijds omdat ik zelf momenteel al twee weken in quarantaine thuis zit omdat het virus mij in zijn ziekmakende greep vasthoudt.

Niet enkel voedsel, maar ook leesvoer wordt hier de laatste weken online besteld en aan de voordeur gedropt. En deze week zat daar “Mijn zoon, mijn monster” tussen. Wauw!

Wauw! Omdat het verhaal vernieuwend en origineel is. Wat een kanjer, die Irma! Soms besluipt me de vraag of zij dit effectief allemaal meemaakt, dan wel enkel in haar fantasie. Maar dat heeft geen belang, Irma is een dame van vijfentachtig die heel wat in haar mars heeft, en nog méér in haar onuitputtelijke brein. Zo willen we allemaal oud worden. Alhoewel?

Wauw! Hoe de auteur met een minimum aan woorden een maximum aan informatie geeft. Of minstens de aanzet tot informatie. Maak er maar je eigen verhaal van, of dacht je dat het je allemaal op een presenteerblaadje zou worden voorgeschoteld? Niet bij Ingrid Verhelst, bij haar is lezen niet vrijblijvend, je moet mee fantaseren, je inleven in haar verhaal of liever: dat van Irma.

De kern van dat verhaal: dat je niemand ooit echt kent, ook niet na een leven lang een koppel te zijn geweest. Zelfs je eigen vlees en bloed ken je niet, herken je niet. Je buren ook niet. Ken jij jezelf wel? Of schrik je soms ook als je in de spiegel kijkt? Of als je op de klok kijkt?

Wauw! Voor de stijl. Sprankelend taalgebruik, soms sober (tijdsaanduiding!), soms met volzinnen, maar altijd met de juiste bewoordingen. Rake visuele beschrijvingen. Tegelijk poëtisch en snoeihard. Doorspekt met humor (al dan niet zwart). Een onnavolgbare stijl die je naar de keel of naar het hart grijpt.

Wauw! Voor de illustraties van Herman Van Nazareth die op een sublieme manier aansluiten bij het verhaal van Irma, zeker ook qua kleurenpallet. Mijn excuses aan de schilder, maar bij lectuur van het boek vergat ik compleet dat de schilderijen van zijn hand waren, ik werd zo opgeslorpt door het verhaal dat ik werkelijk geloofde dat Irma deze had gemaakt. Zij is er immers van overtuigd dat ze een tweede, maar vrouwelijke Permeke is en ze heeft me in die overtuiging meegesleept.

De tentoonstelling van Hermans werken (in Huis Huis, Burgstraat 12, Gent) loopt trouwens nog tot eind maart 2021.

Het boek opent met een citaat van Constant Permeke:

‘Ik schilder niet zooals ik zie,
maar zooals ik meen gezien te hebben.’

Dit adagium heeft Irma zich ook eigen gemaakt, zowel in haar schilderijen als in haar ongelooflijk boeiende levensverhaal. Zowel in realiteit als in haar dromen. Maar nooit vrijblijvend.