Zoet én tegelijk zuur verhaal met robuuste psychologische lading

Onomkeerbaar is een romandebuut dat niet echt eenvoudig of moeiteloos is ontstaan.
De Vlaamse Ines Nijs (1968) heeft als kersverse auteur - na jarenlang oefenen - uiteindelijk haar eigen stem gevonden. Ze weet nu op welke manier ze het liefst en het best schrijft.
Nijs is geslaagd in haar opzet – helemaal niet zo vanzelfsprekend – en heeft een uitgever aangetroffen die erin gelooft.

In deze bildungsroman volgt de lezer de geestelijke en lichamelijke groei van een jong meisje. Zoé Veneur leeft in de jaren zeventig samen met haar onevenwichtige moeder Alida. Geen vader of grootouders te bespeuren. Wanneer ze bijna achttien is, moet en zal Zoé er alles aan doen om haar schepper op te sporen, alsook haar reële origine te ontdekken. Als jonge vrouw wil ze zo graag zichzelf detecteren, los van alles wat voor haar verholen blijft. Maakt deze moedige beslissing Zoé echter gelukkig? Haar levensloop is definitief, onveranderbaar.

“‘Pericoloso,’ zeg ik zacht en het moeras van vergane gebeurtenissen dat sinds enkele weken ligt te gisten in mijn hoofd, zet zich in beweging, borrelend, pruttelend.”

Met een precies oog voor verfijning zet de schrijfster een correct tijdsbeeld van toen neer. De pure nostalgie die ze hierbij oproept (vanaf de jaren zeventig), is om te smullen. Nijs illustreert dat bijvoorbeeld met verwijzingen naar het populaire shampoomerk Timotei; de hits van Queen. Het toenmalige landelijke, katholieke imago van Vlaanderen weet ze waarachtig weer te geven.
Qua sfeerschepping is het boek top; zelfs als de stemming beklemmend aanvoelt.
Lang niet alles vult Ines Nijs zelf in; bewust laat ze heel wat over aan de fantasie van de lezer. Haar schrijftaal is vaak heel suggestief.
Je kruipt onder de huid van de protagonist en haar getroebleerde moeder. Zoé maakt je deelgenoot van haar frustraties, levensvragen en jazeker, eveneens van de traumatische gebeurtenissen.
De schrijfster weet je te raken; recht in het hart zelfs. Dit is een niet onbelangrijk pluspunt.

“Alsof haar woorden ze hebben opgeroepen, zijn ze er plots. De herinneringen. Ongevraagd pinnen ze me vast in de bank. Kijk hoe je hier binnenkwam, die allereerste dag, zeggen ze. Weet je het nog? Met die zielige vlechtjes en die vlekken op je jurk.”

Haar pen hanteert ze als een machtig instrument, waarmee ze kundig metaforen tevoorschijn tovert; of diepgang geeft aan een personage. Tevens schakelt ze naadloos – maar wel onverwacht - van het nu naar het verleden, of omgekeerd. Ook mixt ze wel eens de verhaallijn van Zoé met die van haar moeder. Dit alles betekent dat je constant alert moet blijven.
De waarheid - voor zover die werkelijk bestaat tenminste - over het vaderschap van Zoé, wordt pas richting het einde ontsluierd.

De auteursopbrengsten van deze verrassende roman gaan integraal naar een goed doel. Een hartelijk en genereus gebaar van Ines Nijs. De kinderen van het weeshuis in het Senegalese Kabrousse gaan u ongetwijfeld dankbaar zijn. “Un grand merci à vous tous!”
(Ter info: www.lecocondecabrousse.org)
Onomkeerbaar is een zoet én tegelijk zuur verhaal dat voortdurend onder spanning staat. Een eersteling die knap in elkaar is getimmerd en voorzien is van een robuuste psychologische lading. De draagwijdte ervan belandt linea recta bovenop je hoofd.