Sprokkelaars confronteert de lezer met de existentiële vraag: wat wil ik bereiken in het leven?
Sprokkelaars, mensen die met al hun kracht en tekortkomingen hun bestaansrecht bijeensprokkelen. En zo voelt het ook aan in Sprokkelaars van Mira Aluç. De pas afgestudeerde Jong werkt als kassamedewerker in de partijloods van zijn wat zonderlinge oom, maar deze job is allesbehalve zijn droomjob. Voor Jong is het een tussenoplossing, maar Jong raakt verzeilt in een passiviteit en berust zich in zijn situatie, waardoor hij besluiteloos wordt en niet uit deze job kan stappen.
Toch zijn er lichtpuntjes in de partijloods dankzij de mensen die er langs komen en de mensen die er werken en met wie Jong een band krijgt. Neem Baris en Lunya. Luyna is diegene die hem weer hoop geeft en probeert ervoor te zorgen dat Jong uit zijn passiviteit en besluiteloosheid breekt. Het is soms niet het doel dat belangrijk is, maar wel de weg ernaartoe, want op die weg leer je soms mooie mensen kennen.
Sprokkelaars confronteert de lezer met een existentiële vraag die iedereen wel eens in het leven heeft: wat wil ik bereiken in het leven? Ook Jong stelt zich deze vraag:
Toen ik ging studeren en voor het eerst alleen in mijn kamer was – de handdoeken netjes opgevouwen in de kast, aan het plafond een simpele lamp – trok er een rilling door me heen. Mijn leven lag open. Wat anderen vonden, was secundair. De koers bepaalde ik. Het was de mogelijkheid om mezelf opnieuw uit te vinden, maar hoe deed ik dat? Wie ik was, dat was onbeantwoord. Ik had me nooit gerealiseerd dat ik iemand moest worden. Ik ging ervan uit dat mijn ziel vanzelf naar me toe kwam. (p.51)
‘Ken je dat,’ vroeg ze, ‘dat je een leeftijd had die je het beste past? Dat je denkt: ja, dit is wie ik ben. Deze ik met alle gedachtes en gevoelens, zo zal ik altijd blijven en er de rest van mijn leven aan aftoetsen. Wat er ook gebeurt, de rimpels die ik krijg, het geluk en het geld, de plekken waar ik woon – ik blijf hier.’ (p.111)
Ook de talloze citaten zijn zeer herkenbaar voor de lezer, want Mira Aluç heeft een zeer trefzekere stijl:
‘Het wordt niet beter. Verbeteren is slechts aanpassen, waardoor het beter voelt, totdat het niet meer beter voelt en je iets anders moet bedenken.’ (p.54)
Wanneer je de verkeerde afslag nam, had je weinig te verliezen. (p.105)
Regendruppels lijken schoon en rein omdat ze uit de hemel vallen, maar het vuil van de lucht is dezelfde als die van de aarde.(p. 109)
Het aftellen van de laatste tien seconden was het spannendst, maar na het collectieve Happy New Year veranderde de vreugde niet in catharsis. Het was Nieuwjaar. Een nieuw jaar, maar de wereld was nog steeds hetzelfde, banaal en lelijk. (p.130)
Het leven is heel simpel. Je hebt mensen die slagen en dus winnen, en mensen die harder werken dan de winnaars, maar desondanks verliezen. (p.147)
Het personage van Jong kan voor velen herkenbaar zijn, want ik denk dat veel mensen in een job vastzitten die ze niet graag doen en hoe langer je vasthoudt aan die job, hoe moeilijker het wordt om te veranderen. Of Jong de moed vindt om neen te zeggen tegen zijn oom en een andere job te zoeken, daarvoor moet je het boek zeker lezen, want niet alleen bij de personages roept het boek existentiële vragen op, maar ook bij zijn lezers.
Mira Aluç (1993) studeerde beeldende kunst en filosofie. Ze publiceerde essays en korte verhalen in De Gids, Tirade, De Revisor en De Nederlandse Boekengids. In 2022 was ze finalist van de Joost Zwagerman Essayprijs. Eerder werd zij opgenomen in Rebel Rebel, een bloemlezing van nieuw talent – Tzum noemde haar verhaal een van de beste. Sprokkelaars is Aluç’ debuut.
