Leestip van Eric Kenis
Boeken zijn mijn maîtresses.

De parabel van de kindsoldaten van het Oegandese rebellenleger

29 september 2025

Hoe doe je dat - schrijven over de ontvoeringen, vernederingen, verkrachtingen van meisjes die als kindsoldaten in Oeganda ingezet worden? Hoe doe je dat op een manier dat de lezer het volhoudt - integendeel, niet kan stoppen met lezen? En even later toch weer naar het boek toegezogen wordt. Al zijn er weinig prettige dingen te vernemen.

Het heeft met stijl te maken. En met wat onze prof vroeger point of view noemde. Het boek verwisselt voortdurend van ik-persoon. Allemaal meisjes die bij een groepje slavinnen horen die door de bossen richting Soedan trekken op de vlucht voor het Oegandese leger, komen afwisselend aan het woord. Ze maken nu zelf deel uit van het rebellenleger dat voor dit regiment uitsluitend bestaat uit kindsoldaten.

Jongens en jonge mannen die zelf nog niet zo lang geleden gekidnapt waren, ontvoeren 'op hun beurt' meisjes van gemiddeld 12 jaar om ze in te zetten in het leger, maar vooral om ze slavenarbeid te laten doen. Te zorgen voor het onderhoud.

Ze worden vernederd en verkracht, maar dat wordt niet beschreven. De pijn achteraf wordt beschreven en de moeilijkheden om de groep te volgen als je half kreupel bent van de verwondingen en als ze gaan zweren. De verkrachtingen worden niet beschreven, maar één van de ik-figuren vertelt bijna achteloos hoe een heleboel van de tienermeisjes zwanger zijn, maar toch moeten verder zwoegen.

Het ene meisje vertelt haar deel van het verhaal als een gebed. Het andere als een lied of een mantra : bladzijdenlang begint elke zin met dezelfde woorden. Een andere geeft dan weer een objectief feitenrelaas. Nog eentje vertelt in technische details hoe je een AKA-47 onderhoudt, het wordt haast intiem. Het is zo dat je mondjesmaat het volledige beeld krijgt. Het is zo dat het verdraagbaar wordt om het te lezen

Meer dan dat - het boek is verslavend. De auteur met de onuitspreekbare naam heeft een vorm gevonden om ons niet alleen iets te vertellen, maar ook om het te laten voelen - fysiek, mentaal.

Ik kan het niet laten als voorbeeld het hoofdstuk over de guineaworm te geven. Die nestelt zich onder de huid van de meisjes, en kan dan slechts mondjesmaat, als ze de kop opsteekt, verwijderd worden. Heel de groep is geïnfecteerd door wormen en moet zich bezig houden met het verwijderen ervan in stukjes en beetjes, letterlijk. Het wordt verteld als een parabel, haast als een sprookje.

Synopsis

Drie jonge vrouwen dragen de psychische en fysieke gevolgen van hun tijd als kindsoldaat in Oeganda met zich mee, terwijl ze werken aan een betere toekomst.

Leestip van Eric Kenis
Boeken zijn mijn maîtresses.

Wij, aanmaakhout : roman
Titel:
Wij, aanmaakhout : roman
Auteur:
Otoniya Juliane Okot Bitek
# pagina's:
235 p.
Genre:
Romans
Uitgeverij:
Uitgeverij De Arbeiderspers
ISBN:
9789029553544
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Oorlogstrauma's, Kindsoldaten, Burgeroorlog ; Oeganda, Vrouwen

Gerelateerde leestips