In uiterste staat van afhankelijkheid

Tijdens de opnames van een documentaire televisieserie in Canada ontmoet Emy de Frans-Canadese A., een zogenoemde fixer. Onmiddellijk blijken A. en Emy veel overeenkomsten te hebben. A. heeft immers een tatoeage op zijn arm van Georges Bataille, Emy heeft onder meer haar bachelorscriptie over de Franse filosoof geschreven. Door een sneeuwstorm belanden Emy en A. in dezelfde hotelkamer. Er is een wederzijdse aantrekking, maar omdat beiden in een relatie zitten, zetten ze niet door. Nadien houden ze contact, raken verstrikt in een emotionele affaire die steeds verder ontspoort. Het wordt voor Emy een obsessie gaande van verlangen naar berichtjes tot de 'tekenen van het universum' die ze ziet. Het perspectief in dit verhaal ligt volledig bij Emy: zij ziet in alles een teken.

De beklijvende roman Tekenen van het universum van Emy Koopman draagt als ondertitel Verslag van een obsessie, wat het uiteindelijk ook is, maar het boek is ook veel meer dan dat. Enerzijds is er de rollercoaster van gevoelens en emoties die gepaard gaat met Emy’s afhankelijkheid van A. die ze tot in de kleinste details beschrijft: ‘Ik verwacht niet, maar ik hoop wel, ik blijf hopen op die bevestiging van een gedeeld gevoel. Hij kan zomaar ineens weer een kruimel laten vallen, of meer dan dat. Het wankelmoedige van zijn gereserveerdheid houdt me hongerig.’ En: ‘Minder blikken, minder verdachte opmerkingen, minder hoop. Van alles nog minder, een onberispelijk wezen zal ik zijn, ingetogen, niet meer dan een vage aanwezigheid, de verschuiving van een zuchtje lucht langs je oorschelp – nee, veel te erotisch, zo’n oorschelp, zo’n zuchtje.’ Daarnaast schrijft Koopman erudiet over liefde, literatuur, filosofie, kunst… Er worden veel schrijvers en filosofen bijgehaald: Georges Bataille, Jacques Lancan, de vrouw van Lev Tolstoj, Simone de Beauvoir, maar ook kunstenaar Gustave Doré, … de ene naam al bekender dan de andere.

Tekenen van het universum gaat over hoe we onszelf kwijtraken in romantische relaties, over hoe grenzen worden geschonden en over hoe we die laten overschrijden. Maar ook over hoe we ons bevrijden uit vooropgestelde patronen en over in welke mate we eruit willen ontsnappen. Het is veel meer dan een particulier verslag, het is een boek dat zichzelf overstijgt. Door te analyseren, verbindingen te leggen en te reflecteren komt Emy Koopman tot inspirerende beschouwingen en behandelt ze ruimere thema’s als seksualiteit, grensoverschrijdend gedrag en anticonceptie. Scherp, meeslepend, intiem en prachtig geschreven. Een opmerkelijk boek.