Hoe het Vlaamse gezin in honderd jaar helemaal veranderde

Iedereen die ik ken vindt het aangenaam en gezellig om herinneringen op te halen aan vroeger. Herinneringen uit het eigen leven, maar ook herinneringen uit het collectieve geheugen, ons al dan niet doorverteld door onze (groot)ouders. Dit maakt onze persoonlijke geschiedenis net zo boeiend.

Als er één auteur de kunst begrijpt om het verleden tot leven te brengen aan de hand van op waarheid getoetste feiten, dan is het wel Dirk Musschoot. Elk boek van zijn hand werpt een verhelderend licht op waar gebeurde feiten waar de meesten onder ons wel iéts van afweten, maar er na lectuur toch een stuk “wijzer” van worden. Zo bijvoorbeeld zijn boek over de Titanic, over de Belgen die bommen maakten in Engeland tijdens de Tweede Wereldoorlog, over de Vlamingen die seizoensarbeid gingen verrichten in het Noorden van Frankrijk, over Vlaamse meisjes die na de oorlog trouwden met de Britse bevrijder op wie ze verliefd waren geworden … De feiten zijn telkens weer scrupuleus geverifieerd, hier en daar gestoffeerd met interviews van de betrokkenen zelf, van getuigen of nabestaanden. Musschoot kan niet verhullen dat hij naast auteur ook journalist is: altijd op zoek naar de waarheid en naar feiten.

In zijn laatste boek zoekt Dirk Musschoot het dichter bij huis en duikt hij in de geschiedenis van het Vlaamse gezin. Het was de Gezinsbond die hem vroeg een boek te schrijven naar aanleiding van zijn honderdjarig bestaan.

Zoals te verwachten werd dit boek geen sobere opsomming van de vele veranderingen die er de laatste honderd jaar opdoken voor en in het gemiddelde Vlaamse gezin, maar worden deze minutieus besproken per thema.

Enkele voorbeelden: de omstandigheden rond het huwelijk, de geboorte, de kinderopvang, de keuken, het onderwijs, de jaarlijkse vakantie ... (om er maar enkele te noemen die aan bod komen in dit boek ) ondergingen een enorme evolutie in de afgelopen eeuw.

Er wordt ook telkens uit het persoonlijke vaatje getapt, en de auteur stoffeert zijn eigen herinneringen met beeldmateriaal uit de archieven van de familie Musschoot.

Dit alles maakt van Toen geluk nog heel gewoon was een vlot leesbaar, toegankelijk boek dat boeit van begin tot einde.

Vooral babyboomers (zoals ik) herkennen bladzijde na bladzijde gewoontes en geplogenheden uit onze kindertijd of jeugd die niet echt vergeten waren, maar die toch in een gesloten schuifje in ons geheugen zaten opgeborgen. Het is heerlijk schuifje per schuifje te openen en de herinneringen terug tot leven te laten komen. Nostalgie troef!

Zowel het gezinsleven als de samenstelling van het gezin zelf kenden de laatste honderd jaar een enorme transformatie. Het lijkt alsof de terugblik naar het verleden tegelijk een kijk biedt op de toekomst. Ons gezinsleven en onze samenleving zijn complexer dan ooit geworden. Dat besef komt tot uiting in elk hoofdstuk van dit boek.

Een aanrader in het kwadraat!