Waardenvol (willen) rouwen
In zijn beklijvende romandebuut Treurwil probeert journalist Rik Van Puymbroeck met opvallend veel vragen een antwoord te formuleren op het verpletterende gevoel van gemis en treurnis, dat je overvalt wanneer je met de dood geconfronteerd wordt. Zelf ondervond hij aan den lijve hoe de dood zich een plaats in je leven wringt, en hoe het daar een behoorlijke Kahlschlag kan veroorzaken. Als tiener verloor hij zijn beste maat Filip, als dertiger zag hij zijn broer vertrekken op 24 augustus, en exact 22 jaar later stierf zijn moeder.
Zoekend naar een manier om de rouw toe te laten, graaft hij naar citaten in de literatuur, en presenteert hij de lezer een breed spectrum aan zinnenpracht om gemis en de wil om te treuren toe te laten. Niet evident in een maatschappij die rouwen maar wat graag in een hoekje parkeert. Daarnaast plukt hij uit zijn eigen herinneringen en mijmeringen, en toont zich als een waardevol schrijver van zinnen die troost bieden aan wie daar nood aan heeft. Zelf twijfelt hij er aan of je dit wel een roman kan noemen, maar voor mij is ieder boek dat er in slaagt mij mee te voeren en te verrukken, of dat nu met inzichten of met verhalen is, waardevol om gelezen te worden.
Ik sluit niet uit dat ik dit boek ooit nog eens opensla, al hoop ik dat dat niet snel nodig zal zijn.
Om een impressie te geven, hieronder enkele zinnen uit Treurwil:
- Meer nog dan in die eerste dagen schraapt het schuldgevoel de bodem van mijn hart leeg.
- Wilde hij remmen, maar ontkoppelde hij op die manier, ongewild, zijn leven? Hij keerde niet terug uit de ontkoppeling.
- Zelfs de treurwilg heeft in het Frans meer tranen. 'Saule pleureur' heeft ook meer letters in die taal die meandert, omschrijft, inpakt, verdoezelt en uitlegt en meestal verzacht. Waarom zou je verdriet schrijven als je 'tristesse' kunt gebruiken?
- Op Google levert 'treurwil' 609 zoekresultaten op. 609 keer dat iemand een tikfout maakte, want elke keer werd treurwilg bedoeld. (...) Een volkomenheid, een niet afgewerkt woord, een slechte gedachte. Mensen vinden het een fout als je blijft treuren. Als je wil blijven treuren. Als je de doden wil loslaten. Als je de rouw liever op sterkwater zet en koestert in plaats van hem weg te gooien. Als je hem wil vasthouden. In een houdgreep. Dat is de fout van treurwil.
- Quote: 'Vrienden allemaal; als je ooit aan zee komt, steek dan je handen in de golven en dan zal ik die even strelen.'
- Hoe al die doden samen in je lichaam wonen, gedrenkt in verdriet dat niet wegebt en dat ook goed is. Rouw werd minder rauw, maar ik koester. Ik omarm.
Synopsis
Een man worstelt met het verlies waar hij in zijn leven mee te maken heeft gehad en plant een boom om het te verwerken.