Voorbij het geheugen

De Russische schrijfster en journaliste Maria Stepanova gaat in het bekroonde Voorbij het geheugen op zoek naar de geschiedenis van haar joods-Russische familie. Ze stelt niet alleen vast dat die familiegeschiedenis zich slechts zeer fragmentarisch laat reconstrueren, maar ook dat wat er werkelijk gebeurde, daarom nog niet strookt met wat verteld werd (en omgekeerd).

Is wat wij vandaag uit het verleden opdiepen daarbij ook betekenisvol? In hoeverre willen we herinnerd worden aan wie we vroeger waren. En in welke mate laten wij ons bij het herinneren, leiden door de kennis van wat nog zou volgen?

Behalve met traditionelere speurtochten in fotoalbums, brieven en sigarenkistjes, gidst Stepanova ons met een breiwerk aan essays over onder meer W.G. Sebald, Charlotte Salomon, Francesca Woodman, Paul Celan, Marina Tsvetajeva en Anna Achmatova langs de vele kronkelwegen en hiaten van een familiegeschiedenis in de woelige Russische 20^ste eeuw.