Gevoelig en ongrijpbaar

De Vlaamse auteur Peter Terrin heeft zijn sporen op literair gebied inmiddels wel verdiend. Hij heeft diverse literaire prijzen gewonnen en zijn werk is al in meer dan 15 talen vertaald.

Terrin heeft een fascinatie voor drama en noodlot, hoe mensen geleid worden door dromen en wanen en zo onvermijdelijk hun ondergang tegemoet snellen. Ook in deze roman waarmee hij de Cultuurboekhandelsprijs 2022 won.

De weg naar volwassenheid is voor de bijna 20-jarige Simon best ingewikkeld, zeker als hij een relatie krijgt met Carla, de 20 jaar oudere barvrouw van zijn stamkroeg. Die kroeg is eigenlijk de cafetaria van het plaatselijke zwembad – dat blauw licht weerspiegelt.

Al het blauw is een spannende roman over het verlangen naar avontuur en vrijheid. De relatie van Simon en Carla verdiept zich niet, ze is bijna uitsluitend gebaseerd op seks. Uiteindelijk heeft deze koortsachtige liefdesdroom niet het eeuwige leven. Maar Simon en Carla hebben tenminste de sprong gewaagd.

Zoals steeds hypnotiseert Terrin je met zijn verhaal en met zijn taal; hij schrijft over het dagelijkse leven dat altijd wat mysterieus lijkt. Zijn beschrijvingen zijn ook in deze roman heel erg filmisch. Het is bijna alsof een drone alle gebeurtenissen heel precies registreert. Het kost de lezer niet veel moeite om zich een levendig beeld te vormen van het gebeuren. De schrijver bedient zich niet van onnodige verfraaiingen of lange zinnen om zijn verhaal te vertellen. Wel trakteert hij zijn lezer regelmatig op poëtische en rake beeldspraak, waarmee hij de sfeer haarfijn schetst.

Regelmatig verspringt het perspectief van het ene personage naar het andere, of je bevindt je plotseling op een andere locatie of in een andere tijd. Deze wisselingen worden als het ware achteloos gemaakt. Alles is geschreven in de tegenwoordige tijd, dialogen staan niet tussen aanhalingstekens. De lezer moet dus bij de les blijven!

De tijdsgeest van de jaren 80 komt treffend tot leven. De beschrijving van de auto’s uit die tijd, de muziek ... Ook de passages waarin duidelijk wordt dat Simon contracten gaat verkopen binnen het Hamburg-Mannheimer netwerk, met hun gekende verkoops- en aanwervingsmethoden: heel typerend voor die tijd.

De dreiging van onheil is in Al het blauw onderhuids aanwezig. Maar dan als onderdeel van het alledaagse, want zo kun je de bezigheden van de hoofdpersonen wel noemen.

Zowel Carla als Simon moeten beslissen wat ze verder willen met hun leven, maar op die vraag geven de verschillende verhaallijnen geen direct antwoord. Het open einde voor de personages geeft weinig of niets prijs. De schrijver doet duidelijk een beroep op de fantasie van zijn lezer om het niet-vertelde zelf in te kleuren, of het gewoon te laten wat het is.

Al het blauw is een indringende roman over de zoektocht naar (onder andere) identiteit en geluk.