Vrouwelijk wraakverhaal van filmmaker en crimewriter Brian De Palma
Twee jaar na de Franse editie (Les serpents sont-ils nécessaires ?, Rivages, 2018) verschijnt nu ook Are Snakes Necessary?, de Engelse versie van de misdaadroman waarmee de Amerikaanse filmmaker Brian De Palma (Carrie, Body Double, Scarface, Carlito’s Way, The Black Dahlia) zijn literair debuut maakt. De cover van dit samen met journaliste Susan Lehman geschreven hard boiled wraakverhaal heeft een hoog pulp gehalte en refereert aan het werk van Jim Thompson (The killer inside me, The Grifters, Pop. 1280) maar toch blijft het boek vintage De Palma. Getuige de humor, de uitvergrote realiteit, de link tussen seks en moord, het cynisme, de morbide sfeer en het haast filmische universum. “It’s like have a new Brian De Palma picture” belooft regisseur Martin Scorsese op de cover en die lof is meer dan een vriendendienst.
Brian De Palma startte zijn carrière als scenarist en het is dan ook geen toeval dat hij meer dan vertrouwd is met structuur, plot, personages en dialogen. Gezien zijn aandacht voor details en de blik als regisseur mag het ook niet verwonderen dat De Palma zich aardig uit de slag trekt bij het beschrijven van locaties en actie. Terwijl hij afsluit met een wervelende literaire apotheose die doet denken aan zijn legendarische visuele krachttoeren in films als Dressed to Kill, Raising Cain en Femme Fatale.
Een andere referentiefilm is Blow Out, De Palma’s politieke Blow-Up variant (verwijzend naar de JFK moord en Chappaquiddick). Ook in Are Snakes Necessary? wordt er verwezen naar (reële) politieke schandalen, met verdwijnende stagiaires, cover-up operaties en in cynisme gedrenkte politieke campagnes. Centraal staan een senator met een op hol geslagen libido (Lee Rogers), een opportunistische fixer (Barton Brock), de 18-jarige dochter van een ex-lief van Rogers (Fanny) en een mishandelde vrouw (Elizabeth) die een fotograaf (Nick) betrekt in haar grote illusieshow. De actie switcht tussen Washington, Las Vegas en Parijs terwijl de verhaallijnen langzaam verstrengelen om tijdens een wilde finale fataal te convergeren.
Als filmmaker brengt Brian De Palma vooral vrouwen in beeld (en daardoor kwam hij vaak onder vuur te liggen) maar in Are Snakes Necessary? (een verwijzing naar een boek dat Henry Fonda leest in Preston Sturges' screwball komedie The Lady Eve) focust hij op het vrouwelijke standpunt. De Palma kruipt in de geest van zijn vrouwelijke personages en heeft oog voor hun emoties terwijl de mannelijke personages clichématig en met symboliek overladen blijven. Dat blijft de beperking, of de blinde vlek wanneer je wil, in de female gaze van De Palma en Lehman.
Maar de spanning is te snijden, Bret Easton Ellis heeft het over “a fast-moving page turner, breathlessly paced”, en via deze ‘suspense’ belanden we uiteraard bij De Palma’s idool Alfred Hitchcock. Er is een letterlijke verwijzing naar (een Franse remake van) Vertigo, de Eiffeltoren fungeert als een van die dramatische landmarks van Hitch en moord wordt nadrukkelijk verbonden met voyeurisme en mise-en-scène. Met mis- en verleiding. “The camera is a come-on. People instinctively flirt with it” zegt Nick tegen Fanny die stelt dat haar video posts van Rogers ‘onschuldig’ waren, “je was geen vlieg op de muur, je aanwezigheid deed de balans omslaan.” Nicks camera, zijn male gaze, zal echter ook een oncontroleerbaar wapen blijken. Kijken en de dood blijven verbonden bij filmmaker en nu ook crimewriter Brian De Palma.
