Tine Englebert
Leestip van Tine Englebert
"Laissez lire et laissez danser, ces deux amusements ne feront jamais de mal au monde." Voltaire

Sterke, beeldrijke poëzie, nooit eenvoudig, maar geschreven met heel veel overgave

15 september 2020

Nu de Antwerpse dichter Max Temmerman met zijn romandebuut Coniferen is genomineerd voor De Bronzen Uil en voor Gent Leest komt spreken, was het hoog tijd om opnieuw in zijn poëzie te duiken. Ik koos voor zijn tweede bundel.

Twee jaar na zijn debuutbundel Vaderland (2011) verscheen Bijna een Amerika. De bundel imponeert en ontroert en staat vol indrukwekkende gedichten waarin de dichter beschrijft wat er overblijft als een moeder sterft. Net zoals in Vaderland is verlies – toen van de vader en van een land – het centrale thema van de bundel. Temmerman schreef er indringende gedichten over het levenseinde van zijn moeder. De bundel loodst de lezer doorheen de verschillende fases van de rouw.

Bijna een Amerika vangt aan met een lang episch gedicht dat een tocht in het holst van de nacht beschrijft. De dichter dirigeert een persoon in een auto door de stad. Dat het om een reis naar de stervende moeder gaat, staat er niet met zoveel woorden. In de gedichten die volgen, gaat het wel over haar en het wekenlange loslaten. Het hele proces van afscheid verloopt in stilte. Tegenover haar gedwongen stilte – zoals blijkt uit ‘Afasie’ – staat het verlangen van de dichter om uitvoerig over haar te praten.

In het gedicht ‘Blauwdrukken’ is de dichter vol besef wat zijn moeder voor hem betekend heeft. “Stel mij een vraag, en ik zal praten over haar”. Hij is zo vol van haar afwezigheid, dat op elke vraag zijn moeder het antwoord is. Treffender kun je niet uitdrukken wat iemand voor je heeft betekend. In sommige gedichten neemt Temmerman een meer afstandelijke houding in als tegengewicht voor de emotioneel betrokken poëzie. Die gedichten gaan vaak over momenten van stilstand en herinneringen. Bijna een Amerika baadt niet enkel in nostalgie. Na de pijn van de terugblik komen er meer hoopgevende horizonten.

Sterke, beeldrijke poëzie, nooit eenvoudig, maar geschreven met heel veel overgave. De titel komt uit het gedicht ‘Continentaal’:

(…)

Op tv zag ik een caissière in de camera
spreken, recht uit de jaren vijftig

‘Het is hier goed.
Dit is bijna een Amerika voor mij.’

Haar handen en band bleven ritmisch bewegen.
Niet weten wat morgen komt, kan een zegen zijn.
Te veel ervaring maakt een werelddeel belegen.

Synopsis

In knappe, verhalende verzen beschrijft Max Temmerman wat er overblijft als een moeder sterft. Want hoe krachtig ook de dood, het leven zelf blijft krachtiger.

Tine Englebert
Leestip van Tine Englebert
"Laissez lire et laissez danser, ces deux amusements ne feront jamais de mal au monde." Voltaire

Bijna een Amerika : gedichten
Titel:
Bijna een Amerika : gedichten
Auteur:
Max Temmerman
# pagina's:
57 p.
Uitgeverij:
Vrijdag
ISBN:
9789460012143
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Verlies

Gerelateerde leestips