De draaischijf

Lanoye mocht bij de uitreiking van de Boonliteratuurprijs met De Draaischijf de publieksprijs in ontvangst nemen. Wat mij betreft terecht.

In wat soms op een theaterstuk in vijf bedrijven lijkt, verhaalt hoofdrolspeler Alex Desmedt over zijn eigen (roemrijke) leven.

In het eerste hoofdstuk wordt hij zonder enige publieke belangstelling begraven in een uithoekje van zijn lievelingskerkhof, op een plaats waar hij naar eigen zeggen niet thuishoort. Hij voelt zich dan ook uiterst verongelijkt.

Of dat gevoelen terecht is of niet, mag de lezer nadien zelf mee bepalen. In de hoofdstukken die volgen wordt wel en wee van de familie Desmedt uit de doeken gedaan. Je ziet hoe Desmedt als lid van een amateurgezelschap opklimt tot hij regisseur, hoofdrolspeler en directeur van het Stadstheater wordt, allemaal rollen waar hij (naar eigen denken) voor geboren lijkt. Het duwtje dat hij in de rug krijgt omdat hij sympathieën heeft voor nazi Duitsland wil hij zelf niet zien. Dat zijn eigen vrouw door het regime geslachtofferd wordt, ziet hij evenmin.

Is hij megalomaan of een genie? Is hij een opportunist of voortdurend slachtoffer van de tijdgeest? Of is hij een doordeweekse mens die nu eenmaal vlotjes goede met minder goede eigenschappen combineert?

Op het toppunt van zijn roem houdt zijn muze en vrouw hem een spiegel voor. Wil hij in die spiegel kijken of niet?

Meer in detail treden zou teveel onthullen. Ik kan de lezer alleen maar aanraden het boek op te nemen en uit te lezen. Het is de moeite van het lezen in elk geval meer dan waard.