Een filosofische roman
Deze roman van Tommy Wieringa werd in 2013 bekroond met de Libris
Literatuurprijs en de lezersprijs van de Gouden Boekenuil. In 2016
maakte de Duitse regisseur Philipp Becker er een toneelbewerking van
voor NTGent.
Het boek is een
parallelvertelling: twee verhalen worden gelijktijdig ontwikkeld en
met elkaar afgewisseld. Enerzijds wordt de tragische tocht van een
groep anonieme vluchtelingen beschreven die door de steppe op zoek
gaan naar een betere wereld. Hier geldt het recht van de sterkste.
Onderweg eisen de barre omstandigheden en de maandenlange ontbering
hun tol, waardoor slechts vijf van de dertien vluchtelingen de tocht
overleven.
Na
hun omzwervingen komen ze aan in het troosteloze Michailopol, een
fictieve stad in het grensland van de voormalige Sovjet-Unie, waar
corruptie schering en inslag is. Daar
belanden ze in de cel bij politiecommissaris Pontus Beg. Deze leerden
we ondertussen al kennen in de tweede verhaallijn: Pontus is een
corrupte agent in dienst van een nog corruptere burgemeester.
De
bevolking
heeft
angst voor de groep zwervers, ze zien
er immers
uit als levende doden (ondoden) en lijken op die manier op mensen die
uit een concentratiekamp zijn verlost. De burgemeester van
Michailopol wil dat de politiemensen van Pontus Beg de vluchtelingen
oppakken. De commissaris legt de
namen van de vijf overlevenden vast in een proces-verbaal, pas dan krijgen ze een naam.
Religie
is het verband tussen Beg en de vluchtelingen. De politiecommissaris
ontdekt namelijk dat zijn moeder een Jodin was en hij raakt in de
loop van de roman steeds meer in de ban van het jodendom en de
aantrekkingskracht van religie.
Hij
lijkt zich vereenzelvigd te hebben met de vertegenwoordigers van het
Joodse geloof en dan voelt hij zich ook verwant met de vluchtelingen,
want ook de Israëlieten hebben door de woestijn moeten zwerven. Hij
komt bovendien tot de lugubere ontdekking dat ze een hoofd hebben
meegedragen, als een soort relikwie. Iemand van de groep heeft
blijkbaar een moord gepleegd en Pontus wil er wel achter komen wie
dat heeft gedaan, maar de leden van de groep lijken niet bereid te
vertellen wie dat is.
Een donkere roman over migratie, uitbuiting en godsdienst. Dankzij de sierlijke taal en de vlotte stijl leest het boek als een trein.
Synopsis
Een grensstad in de steppe. Uit de vlakte duikt een groep verwilderde vluchtelingen op. Ze veroorzaken angst en onrust in de stad. Als Pontus Beg, commissaris van politie, ze laat oppakken, wordt in hun bagage het bewijs van een misdaad gevonden. Beg ontrafelt de geschiedenis van hun helletocht, die gaandeweg verweven raakt met de ontdekking van het verhaal over zijn eigen afkomst.