Sofie De Braekeleer
Leestip van Sofie De Braekeleer
Ik hoop dat ze in de hemel een bibliotheek hebben voor alle boeken die ik niet tijdig gelezen krijg!

Meesterlijk huiveringwekkend

28 februari 2022

We lazen dit boek voor Leesclubbing met ons groepje en vonden het stuk voor stuk origineel en beangstigend. Het is een aanrader, maar misschien niet voor iedereen. Hoewel er geen doden, massa's bloed of seriemoordenaars in voorkomen, blijkt uit Duizend ogen dat het mogelijk is om een beangstigend en realistisch boek te schrijven zonder grote dramatische thrillerelementen.

Het uitgangspunt is heel goed gevonden. Er is een nieuwe hype van kentuki's: dit zijn knuffels in een bepaalde vorm (draak, mol, panda, konijn, ...) met bijbehorende eigenschappen (vb draak kan je een vuurtje geven, raaf kan zien in het donker, ...) wieltjes om zich te bewegen doorheen de ruimte en ogen die tegelijk een camera zijn. Je kan een kentuki kopen, maar je weet niet wie er aan de andere kant zit en meekijkt in jouw huis en leven. Je kan ook een code kopen om de kentuki te zijn, de persoon die kijkt aan de andere kant dus. Het boek volgt een twaalftal personages die om uiteenlopende redenen een kentuki willen hebben of zijn. Er is een vrouw die uit eenzaamheid kentuki is en genegenheid voelt voor een jonge vrouw die haar dochter zou kunnen zijn, nu haar eigen zoon het huis uit is, een man die een kentuki koopt voor zijn zoon, maar er zelf een vriendschapsband mee wil aangaan, een jongen die via de ogen/camera van zijn kentuki wil ontsnappen uit het saaie studeren. In sommige gevallen loopt het snel mis, in andere komt er een volledig verhaal tot stand.

Het knappe is dat het weliswaar een verzonnen concept is, maar dat het zo dicht bij de werkelijke wereld ligt, dat het best eens zou kunnen plaatsvinden. Net dat maakt volgens ons het verhaal zo eng.

De verhaallijnen die ons het meeste aanspraken waren die van de mensen die via een kentuki echt menselijk contact zochten met een ander mens. Hoewel er knappe vondsten zijn van andere bedoelingen met kentuki's (kunstzinnig, crimineel, economisch, menslievend, praktisch, ...) waren het vooral de mensen die zo eenzaam waren, dat ze nood hadden aan dit elektronisch speeltje die een snaar raakten. Iemand van onze groep verkoos de verhaallijn van de man die de kentuki voor zijn zoon kocht, maar er uiteindelijk zelf een band mee zocht, iemand prefereerde de vrouw die moederlijke zorg wilde schenken aan de jonge vrouw en ook de (niet) studerende jongen kon op sympathie rekenen.

Volgens ons is het monster in dit 'horrorverhaal' het concept van anonimiteit en afstand, dat mensen die anders fatsoenlijk zouden zijn, over de streep trekt om hun waarden op te rekken en almaar minder respectvol om te gaan met de ander. Iemand van de groep wees erop dat het een beetje is zoals sommigen vriendelijk zijn, tot ze in hun auto zitten, of op sociale media en dan gif spuien met een intensiteit die ze in het echte leven nooit zouden doen. Het maakt dat naast de typische cliché 'slechteriken' er een hoop mensen zijn die in de veiligheid van de anonimiteit beginnen met plaaggedrag dat uitloopt op pesten, of die vreemdsoortige sadistische, voyeuristische of opportunistische trekjes krijgen.

Het is nooit makkelijk om te raden wat de bedoeling is van een auteur, maar we vermoeden dat Schweblin meer probeert te doen dan enkel waarschuwen voor internet en camera's. We denken dat ze het breder ziet en dat ze via de vele verhalen en mistoestanden probeert aan te tonen dat in de foute omstandigheden of context, veel mensen tot slechte dingen in staat zijn.

Iemand van ons groepje merkte op dat het vooral de gewone mens als booswicht is, die dit verhaal zo angstaanjagend maakt. Er is geen kwaadaardige overheid, maffiabende of buitenaardse wezens, het zijn gewone mensen die foute tot hele foute dingen doen. Dat maakt dat het gevaar dicht bij je komt te staan en dat maakt het boek angstaanjagend zonder grote complotten nodig te hebben.

Schweblin heeft echt heel ruim nagedacht over wat er allemaal zou kunnen gebeuren, welke voor- en nadelen de kentuki's met zich meebrengen. Een speciale pluim voor de mensen die kentukirechten wilden beschermen, wat een knappe vondst!

De opbouw van het boek in verschillende personages wier hoofdstukken afwisselen en waarvan je vele verhaallijnen richting een climax voelt gaan, zit goed in elkaar. Het laatste hoofdstuk vond ikzelf bijzonder goed en beklemmend.

Dit boek hoort prima thuis in de categorie 'Kan het nog erger?' Er komt bij geen van ons een kentuki in huis! ;-)

Synopsis

In een nabije toekomst bezitten veel mensen een 'kentuki', een apparaat met het uiterlijk van een aaibaai dier, maar met binnenin een camera die de beelden doorstuurt naar een onbekende gebruiker elders op de wereld.

Sofie De Braekeleer
Leestip van Sofie De Braekeleer
Ik hoop dat ze in de hemel een bibliotheek hebben voor alle boeken die ik niet tijdig gelezen krijg!

Duizend ogen
Titel:
Duizend ogen
Auteur:
Samanta Schweblin
# pagina's:
259 p.
Uitgeverij:
Meridiaan Uitgevers
ISBN:
9789493169227
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Kunstmatige intelligentie, Voyeurisme, Eenzaamheid

Gerelateerde leestips