Hallucinant en waargebeurd

Ik kende, waarschijnlijk zoals velen, dit waargebeurde verhaal niet. De Vlaamse auteur Michaël Olbrechts brengt in deze prachtige en vooral kleurrijke beeldroman dit uitzonderlijke verhaal van de vlucht in het jaar 1929 van schrijver en Nietzsche-fan Friedrich Ritter, en diens zieke aan MS lijdende partner Dore Strauch. Niet zomaar een vlucht maar werkelijk een extreme stap weg uit het toenmalig opkomende Duitse nationalisme en nazisme. Ritter streefde ernaar om een übermensch te worden zoals filosoof Nietsche vooropstelde, wars van dat übermensch gedachtegoed van de nazi’s die hij verafschuwde. Dit was ook een van de redenen waarom hij dit avontuur aanging. Hij liet zich met Strauch afzetten op het onbewoond eiland eiland Floreana, onderdeel van de Galapagos eilanden samen met een hele rits kisten materiaal om een nieuw leven op te bouwen. Na twee jaar zwoegen en zweten en de multiple sclerose van Strauch die uiteraard niet betert beseffen ze dat het geen rozengeur en maneschijn is. Dore twijfelt aan alles, is ziek en moe maar Friedrich blijft star voortploeteren. “Het leven is lijden!” zei Nietzsche immers al, en met die woorden is wat Friedrich betreft elke discussie afgedaan.

Dit verhaal haalde als de ‘Galapagos-affaire’ de toenmalige pers en trok een soort kijk-toerisme voor de rijkelui op gang. Toen er nog een koppel, de familie Ritter, in verwachting van hun eerste nazaat aanmonsterde ook besmet door hetzelfde idee was Ritter als eenzaat niet erg opgezet… Maar goed, er kon alhoewel er geen wapens waren in een gewapende vrede samengeleefd worden. Niettegenstaande de hardheid waar Dore Strauch nu niet echt tegen bestand was liep alles redelijk tot wanneer de excentrieke nymfomane barones Eloïse Wehrborn de Wagner-Bosquet, samen met haar twee partners, en gewapend, ook op het eiland toekwam. Humeurige pacifist Ritter verwees hen onmiddellijk naar de andere kant van het eiland maar het kwaad was geschied en de neerwaartse spiraal van dit streven naar een ‘vrije wereld’ was in gang gezet. De barones is onuitstaanbaar en houdt er andere normen op na. Bedreiging en geweld doet zijn intrede. De rest kan je als lezer al raden. De idylle ontploft. Dankzij de proloog weet je op dat moment al dat er doden gaan vallen, maar daarvoor wordt de spanning met de nodige flashbacks over het leven van de protagonisten vooraf en redenen van vertrek vakkundig opgebouwd naar het einde toe. De hele geschiedenis is gebaseerd op waargebeurde feiten die door Dore Strauch zelf in detail uit de doeken zijn gedaan. Achterin het boek bevinden zich zelfs foto’s van alle personages. Olbrechts vertelt dit alles in een heel bedrieglijk vriendelijke en zachtminnende tekenstijl, behoudens enkele harde levensbeelden. De controverse met het drama dat zich hier voor de ogen van de lezer afspeelt kan niet groter en boeiender zijn. Hij baseerde zich het boek The Galapagos-affair van John Treherne, “een samenraapsel van alle documenten en dagboekfragmenten waarover men beschikte”, en de filmbeelden en foto’s van Allan Hancock, de kapitein die het duo naar het eiland bracht en sporadisch contact met hen bleef onderhouden. Hij bekeek ook talloze documentaires over het voorval. Maar het blijft voor iedereen gissen naar de ware toedracht.

Ook Olbrechts maakte er zijn eigen verhaal van. Hij vlakte naar eigen zeggen alle karakters wat af want in de realiteit waren die nog waanzinniger extreem. Een mysterie zal dit blijven, en al zeker omdat er geen enkel spoor meer zichtbaar was van de barones, zij verdween spoorloos. Een mooie maar ‘misleidende’ cover trekt je deze beeldroman in, trekt je naar de harde realiteit van samenleven in een onherbergzame en meedogenloze natuur maar laat je genieten van een prachtig vormgegeven nauwelijks te vatten waargebeurd verhaal.