Love, the only human possibility.

'Het was of het leven in die kamer zich onder het zeeoppervlak afspeelde, herinner ik mij. De tijd vloog voorbij, langs ons heen, deerde ons niet; uren en dagen hadden geen betekenis. In het begin betekende ons leven samen iedere dag opnieuw vreugde en verwondering. Achter die vreugde lag natuurlijk angst op de loer en achter die verwondering, de vrees; maar die kwamen in het begin niet te voorschijn, totdat het allereerste begin op onze tong gesmolten was. Toen verschenen de angst en de vrees aan de oppervlakte en daarop gleden we weg, gleden we uit en verloren ons evenwicht, onze waardigheid en trots.' (p93)

David is een rusteloze jongeman op zoek naar iets. Zichzelf, liefde ? Zo is hij steeds op de vlucht, op de vlucht omdat zichzelf en liefde onmogelijkheden lijken. En die vlucht brengt hem van Amerika naar Parijs. Parijs dat aangespoelde schipbreukelingen als David tegen de boezem drukt. En daar in de lichtstad vindt hij, hopeloos berooid en verloren, in de bar van Guillaume, dan toch zichzelf en de liefde. Hij ontmoet er Giovanni. Giovanni, bij wie hij eindelijk zijn twijfels loslaat, bij wie hij eindelijk zichzelf kan zijn, zijn ware aard niet langer verloochent. Maar het leven is een rauw gegeven, staat niet stil. Na elk couplet volgt onverwijld het volgende.

'Giovanni's kamer' is een verhaal over verborgen waarheden en verscheurende leugens, over schuld en onschuld, over de loopgraven van het leven en het ter dood veroordeeld zijn, over lef en laf, en bovenal over de liefde. Over hoe het verleden en heden kerven achterlaat, kerven die een pijnlijke afstand kunnen creëren tot wie we liefhebben. Elke zin van dit boek is vol en na al die jaren is Baldwins taal nog altijd fris, zijn beschrijvingen scherp. 'Giovanni's kamer' is eerlijk, van een heerlijke tederheid, een tederheid, zo pijnlijk.

Net als David arriveert ook James Baldwin in 1948 in Parijs. Parijs was in de jaren '50 die volgden de vrijstad bij uitstek voor vele jonge mensen, uit Europa en Amerika, jonge mensen die de bekrompenheid, seksueel en moreel, ontvluchtten en in Parijs een vrijhaven vonden. En daar schreef James Baldwin, zelf openlijk homoseksueel, één van de moedigste boeken van de twintigste eeuw. Maar schrijven was niet genoeg, een boek moet ook worden gedrukt en uitgegeven. En die zoektocht naar een uitgever bleek een nachtmerrie. Niemand leek de moed te hebben om deze liefdesroman, geschreven door een zwarte Amerikaan, waarin enkel blanken voorkomen en dat handelt over de liefde tussen mannen, uit te willen geven. In 1956 vond hij eindelijk in Engeland een uitgever die wel het lef had dit moedig meesterwerk te publiceren. En wat een geluk voor de velen wiens verborgen gevoelens en twijfels Baldwin heeft omschreven, ze durfden eindelijk te zijn wie ze waren. En wat een geluk voor de velen die hebben kunnen en de velen die nog zullen genieten van Baldwins rake en subtiele taal.

En zo is James Baldwin en zijn boek, waar niet alleen David en Giovanni, maar ook Parijs de hoofdrol spelen, net als Genet, Forster, Orton, Reve,...een held die de ondergrondse homocultuur, prachtig beschreven in Graham Robbs 'Vreemden', het daglicht gunde.

(I.M. Gino)