Zwemmen in het centrum van het heelal

Een hotel in Tokio. Een man doolt 's nachts door de lege gangen. Niet alleen zijn jetlag maar ook de onafwendbare breuk met Marie houdt hem in zijn greep en uit zijn slaap. Willekeurig probeert hij zomaar gesloten deuren te openen en zo ontdekt hij het zwembad verborgen onder een glazen hemel. Bedachtzaam kleedt hij zich uit en springt naakt in het donkere water.

'Langzaam zwom ik rond in het donkere zwembad, mijn geest was tot rust gekomen, en nu eens richtte mijn blik zich op het oppervlak van het water waarop mijn trage slagen ternauwernood een rimpeling teweegbrachten, dan weer op de immense nachtelijke hemel, die overal zichtbaar was, door de glazen wanden en het glazen dak waarachter zich voor het oog oneindige panorama's openden. Ik had het gevoel of ik aan het zwemmen was in het centrum van het heelal zelf, tussen haast tastbare melkwegstelsels. Naakt in de duisternis van het heelal strekte ik voorzichtig mijn armen voor me uit en geluidsloos gleed ik door het water, zonder een rimpeling, als in een hemelse stroom, in het hart van de Melkweg die in Azië de Rivier des Hemels wordt genoemd. Aan alle kanten gleed het water langs mijn lichaam, lauw en log, stroperig en sensueel. Ik liet mijn gedachten hun loop volgen, zachtjes duwde ik het water voor me weg zodat het zich spleet in twee aparte golven waarvan ik de glinsterende zilveren lovertjes zich al kabbelend zag voortplanten naar de kanten van het bassin. Ik zwom alsof ik gewichtloos zweefde in de hemel, mijn ademhaling was kalm terwijl ik mijn gedachten liet opgaan in de harmonie van het universum...' (1)

Toussaint prikkelt je zinnen, in een taal tot essentie herleidt schept hij sensualiteit en met een subliem oog voor het fijnste detail schetst hij subtiele beelden. Toussaint lezen (niet alleen in het Frans maar dankzij Marianne Kaas ook in het Nederlands) is genieten en je laten meeslepen.

'Liefde bedrijven' is deel één van vier flinterdunne romans (Vluchten, De waarheid omtrent Marie en Naakt) waarin de Brusselse schrijver Jean-Philippe Toussaint met een lach en een traan de gedoemde liefde van Marie en de naamloze verteller vormgeeft. Wat telt voor de Toussaint is niet het objectieve, het algemene. Bij Toussaint geen duik in een psychologisch doolhof, geen zoektocht naar een duidelijke climax en anti-climax. Wel de persoonlijke en zintuiglijke belevenis van het moment neergepend in eenvoud, vol kracht en zinnelijkheid.

En nu (wat voor de leut) wat recensenten samplen.

... geestig en ontroerend is dit verhaal over een wanhopige liefde, een intrigerend spel van aantrekking en afstoting. Liefde die gedoemd is te mislukken, schijnbaar zen maar woest ontvlambaar. Geschreven in een bestudeerde nonchalance doet niet de werkelijkheid als objectief geheel ertoe maar wel de alomvattendheid van de individuele ervaring. En toch, pas op, want in het uitgangspunt van hun voortslepende breuk begon stilaan ook een scheur te ontstaan...