Een streek in Vlaanderen na 1900

De Pillecyn heeft dit boek geschreven in 1947 toen hij in de gevangenis van St Gillis vertoefde na een veroordeling voor collaboratie tijdens de tweede wereldoorlog. Het verhaal bevat verscheidene onderwerpen die zich afspelen in en rond Hamme, waar Durme en Schelde samenvloeien. Een verhaal van een boerenzoon die toch opklimt tot vermogensbeheerder door toeval en slimheid. Touwslagers, wevers en boeren zijn ook alom aanwezig in dit boek. Baron, pastoor en industriëlen verdelen hier de koek en de arbeider is hun werkgerief, om het zo uit te drukken. Frans was de voertaal van de hogere heren, en wie niet kon lezen of schrijven was verdoemd tot ellende en slaafsheid. De meeste kinderen liepen school tot hun zeven jaar en verdwenen algauw naar de post van dienstmeid of werkkracht in fabriek of boerderij. Enkel wanneer er een leerling uitmuntende resultaten behaalde kon hij op voorspraak verder studeren, meestal richting het seminarie. De kweekschool voor de geestelijkheid. In dit boek komt de schoolstrijd (1879) ook aan bod met als gevolg dat de plaatselijke leraar een keuze zal moeten maken en die de schrijver mooi uitdiept in zijn verhaal. Overstappen naar de gemeenteschool of blijven onder de katholieke paraplu, had soms enorme gevolgen voor hun carrière. Ook stakingen(1894) komen aan bod met eisen voor hogere lonen en betere werkomstandigheden, maar deze werden meestal uiteen geranseld met zware gevolgen voor de arbeiders eindigend met ontslag of blijvende invaliditeit. Mooie stilistische zinnen over het landschap doorkruisen het verhaal. Nog altijd de moeite waard om te lezen.