Schade uit het donker
Nachtschade vertelt het verhaal van een vrouw met migraine, of iets gelijkaardigs aan migraine, want in het boek wordt het nooit zo genoemd. De ziekte krijgt de naam Antaura en die naam wordt gehanteerd door het hele boek. De reden voor die naam komt kort aan bod, aan het begin. Het zou verwijzen naar een mythe over Artemis en Antaura, maar het blijft een beetje schimmig waarom Antaura dan een ziekte wordt, of waarom een ziekte de naam Antaura krijgt.
Het hele boek blijft vervolgens mistig, net zoals de ziekte zelf. We volgen het hoofdpersonage dat zoekt naar oorzaken en op de vlucht blijft slagen voor zichzelf en haar ziekte, dat zichzelf laat samenvallen met haar ziekte, om uiteindelijk bij het besef te belanden dat de ziekte haar niet definieert. Ze lijkt nooit te geloven dat ze meer kan zijn dan Antaura en zoekt naar andere vrouwen die leven met Antaura, zoals Joan Didion, Susan Sontag, Virginia Woolf en vele anderen. Fragmentarisch komen deze andere vrouwen aan bod, auteurs waarvan gezegd werd dat ze leden aan een vrouwenziekte of aan ‘gewoon hoofdpijn’. Het boek raakt daarmee thema’s aan die enorm relevant zijn, maar ook hier blijven de verwijzingen een beetje mistig. Het blijft allemaal wat op de oppervlakte hangen. Wel helder en voelbaar zijn de passages waarin Antaura toeslaat, waarin het hoofdpersonage met dichtgetrokken gordijnen in een donkere kamer ligt, waarin ze overwoekerd wordt door pijn. Het is een inleefbare ervaring die je niemand zou toewensen en waarvan je hoopt dat het ook uit het leven van het hoofdpersonage kan verdwijnen.
Voor mij is dit boek geen onverdeeld succes, maar wel waardevol om een inzicht te krijgen in wat Antaura betekent. Hier en daar zitten pareltjes van zinnen en stootte ik op herkenbare ervaringen, die het boek fijn maken om te lezen. Het is een doorleefd boek dat tijd heeft om je huid en je hoofd in te dringen om daar even te kunnen blijven hangen, duwen en drukken zoals Antaura zelf.