Filosofische benadering van "vrijheid" doorspekt met eigen ervaringen van de auteur

Als kind kwam Alicja Gescinska vanuit het Polen achter het IJzeren Gordijn naar België. Ze heeft dus aan den lijve ervaren wat een gebrek aan vrijheid is.

In De verovering van de vrijheid verweeft Gescinska anekdotes met wat filosofen en schrijvers over het thema hebben gezegd of geschreven. Het resultaat is een soort van essay: een tastende zoektocht die heel wat benoemt en andere zaken onbeantwoord laat. Vrijheid is dan ook niet het gemakkelijkste begrip uit de filosofie.

In de zomer van 2010, toen zij volop werkte aan dit boek, kreeg haar vader kanker en overleed hij. Ze ergert zich over de vele jaren waarin hij zich voor weinig of niets interesseerde. Vandaar ook de ondertitel “Van luie mensen, de dingen die voorbijgaan”. Blijkbaar besefte haar vader pas op zijn zestigste dat hij met zijn leven veel meer had kunnen doen. Ze vergelijkt het met Homer Simpson die dag in dag uit voor zijn televisie zit, bier drinkt en niets doet.

Gescinska zegt dat het probleem van de verveling ook het probleem van de vrijheid is. Want wie niets doet, maakt geen gebruik van al zijn vermogens om het goede te doen. Mensen moeten dan natuurlijk wel in staat worden gesteld om hun vermogens en hun talenten te ontwikkelen en te gebruiken. Armoede bijvoorbeeld vormt in dat opzicht een concrete beperking van de vrijheid. Wat heb je aan speelgoedwinkels als je het geld niet hebt om een pop te kopen?

Er is ook de vaststelling van de auteur dat de mens “geen vrijheid (wil) maar zekerheid”.

De vrijheid van de mens is ook begrensd en reikt maar tot zover ze de anderen geen schade toebrengt.

“Vrijheid draait altijd om wat een mens kan”, schrijft de auteur, “het is de overgang van wat is naar wat zou kunnen zijn, dat de mens zichzelf verwerkelijkt, zijn vrijheid verovert en zin geeft aan zijn bestaan.”

Conclusie: vrijheid moet veroverd worden!

Dit boek is een must voor politici die steeds de mond vol hebben over vrijheid, maar niet weten hoe ze dat voor zoveel mogelijk mensen kunnen realiseren. Alhoewel ze hier wellicht ook geen antwoord zullen vinden, maar wel zullen beseffen dat ... vrijheid moet veroverd worden!