Een kroniek van een aangekondigde dood

Gespiegeld in een gouden oog, de tweede roman van Carson McCullers, deed in de jaren veertig van de vorige eeuw stof opwaaien vanwege de toespelingen op homoseksuele gevoelens, voyeurisme, overspel en seksuele passie. Het kreeg daarom de etiketten obsceen en immoreel opgeplakt. De thema’s die het boek aansnijdt zijn in onze tijd beduidend minder controversieel dan op het moment van verschijnen.

Op de eerste bladzijde wordt meteen vermeld hoe het zal aflopen: ‘Zo is er in een plaats in het zuiden enkele jaren geleden een moord gepleegd. De hoofdrolspelers in dit drama waren: twee officieren, een soldaat, twee vrouwen, een Filipijn en een paard.’ Deze gegevens vormen de basis voor een intrigerend, complex verhaal vol onrust, verlangen, opgekropte gevoelens en overspel. Ze nodigen de lezer uit om te ontdekken welke gebeurtenissen zullen leiden tot die moord en wie het slachtoffer resp. de dader wordt. Vanwege de ingewikkelde relatie tussen de personages kan ieder van hen worden gedood of een moord plegen.

McCullers schrijft vlot, empathisch en met een ondertoon van een nakend onheil. Gespiegeld in een gouden oog bevat prachtige dialogen waarin de auteur op een subtiele manier humor verwerkt. De verhoudingen tussen de hoofdpersonages zijn geloofwaardig; hun beschrijvingen zijn zo gedetailleerd dat je ze voor je ziet staan. Gevoelens van verliefdheid en verlangen worden met een grote zintuiglijke subtiliteit verwoord. Hoewel na het verschijnen van dit boek in 1941 werd geoordeeld dat McCullers weliswaar een goede roman had afgeleverd, maar niet het niveau van haar debuut Het hart is een eenzame jager evenaarde, heeft ze toch een boek weten te schrijven dat nog steeds universeel en actueel is. Gespiegeld in een gouden oog is een beklemmend en ontroerend verhaal dat in alle opzichten boeit.